Kerstbieren, een lange traditie

Net als kerstwijnen, zijn kerstbieren een aloude eindejaarstraditie. Maar wat maakt ze zo bijzonder en wanneer is deze traditie begonnen?

door
Online redactie
Leestijd 2 min.

Elk jaar staan de schappen van de supermarkten in aanloop naar de feesten vol met traditionele kerstbieren. Die worden niet door iedereen gesmaakt. Sommige consumenten vinden ze bijvoorbeeld te sterk. De laatste jaren lanceren echter steeds meer brouwerijen kerstbieren, zelfs microbrouwerijen wagen zich eraan. Resultaat: kerstbieren voor elke smaak.

Herkomst

De reputatie dat kerstbieren sterke bieren zijn, is geen toeval. Lange tijd was dit ook het geval. Eeuwen geleden produceerden brouwers hun bieren in functie van de oogst. De grondstoffen waren niet lang houdbaar, dus in de herfst moesten ze hun voorraad gerst en hop opmaken. Dit bier, gebrouwen in oktober, was bedoeld voor distributie aan het eind van het jaar. Het was rijker aan grondstoffen en dus dichter en sterker. Ideaal om je tijdens lange winteravonden aan op te warmen. Destijds werd dit speciale bier geschonken aan de trouwste klanten, maar ook aan de werknemers van de brouwerij als dank voor hun trouw en harde werk.

In België moeten we 125 jaar terug in de tijd voor de eerste vermelding van een kerstbier. In de krant van 20 december 1896 berichtte Le Journal de Charleroi over de lancering van kerstbieren in twee cafés van de stad. Dat waren Engelse bieren, speciaal geïmporteerd voor Kerstmis. Vier jaar later kreeg ook de Oxford Bar in Brugge de smaak van kerstbier te pakken en zette ze 'Double Scotch Christmas ale' op het menu.

Gordon X-mas, dat in de jaren 1930 werd gecreëerd, was een van de eerste kerstbieren die op grote schaal werden gebrouwen. Bijna 100 jaar later wordt het nog altijd verkocht. In september werd Gordon X-mas nog verkozen tot beste sterke donkere bier op de World Beer Awards. Het Gordon kerstbier won ook een gouden medaille op de International Beer Challenge 2021. In België kreeg kerstbier een nieuwe dimensie aan het eind van de jaren tachtig en begin van de jaren negentig. Veel Belgische brouwerijen begonnen toen hun eigen kerstbier te maken. Sindsdien is er geen houden meer aan en vind je een overvloed aan kerstbieren.

Wat is een kerstbier?

Tegenwoordig zijn er kerstbieren voor elke smaak. Volgens de traditie zijn het eerder zoete, zelfs gekaramelliseerde bieren met een kruidige of fruitige smaak. Kerstbieren zijn over het algemeen amberkleurig of bruin. Traditioneel zijn dit sterke bieren. Sommige overschrijden gemakkelijk 10°. Maar om iedereen de kans te geven ervan te genieten, bestaan er nu ook minder sterke en minder alcoholische kerstbieren.