SOUNDCHECK. Selah Sue staat aan begin van nieuw levenshoofdstuk met derde album: «Ik voel nu wat ik al die jaren heb gemist»
Het derde studioalbum van Selah Sue is er één met een handleiding: bij elk van de twaalf songs hoort een uitleg die Sanne Putseys, zoals Selah Sue echt heet, met veel zorg heeft neergepend. De songs zijn soms aangrijpend, soms inspirerend en niet zelden vreugdevol, verpakt in dansbare popmelodieën met zowaar een vleugje jazz. Met ‘Persona’ komt de 32-jarige Selah Sue tot volle artistieke wasdom, elf jaar na haar bejubeld debuutalbum.
Dag Sanne. Alle nummers op ‘Persona’ vertegenwoordigen een bepaald facet van je persoonlijkheid. Waarom heb je gekozen voor die benadering?
«Er zijn veel artiesten die iets fictiefs doen, maar ik vind het al moeilijk genoeg om mezelf te ontdekken, laat staan dat ik een fictieve persoonlijkheid zou aannemen. ‘Persona’ stelt facetten van mezelf voor die ik de laatste twee, drie jaar heb ontdekt, herontdekt of leren accepteren. Allemaal different parts of me.»
Welk facet van jezelf zou je graag willen uitwissen, mocht je dat kunnen?
«Dat is net het punt. Ik heb die allemaal leren aanvaarden en een stem leren geven, zonder die met een oordeel te bekijken. Ik kan wel zeggen welke persoonlijkheid het zwaarst weegt: de melancholische, omdat die mij in de weg zit. Ik wil altijd de blije Sanne zijn. Een andere persona, die niet op de plaat staat maar wel heel aanwezig is, is de innerlijke criticus. Die zegt altijd dat ik het recht niet heb om zelfzeker te zijn. ‘Je bent arrogant als je dat bent’, hoor ik haar zeggen. Maar ook die heb ik leren aanvaarden, en zodoende heb ik die ook voor een stuk overwonnen.»
Het album met die verschillende facetten van jezelf vertrekt vanuit een bijzonder concept. Hoe is dat idee ontstaan?
«Heel organisch. Ik ging naar een therapeut bij wie ik gedurende een viertal jaar de therapiemethode ‘voice dialogue’ (methode die inzicht probeert te krijgen in verschillende delen van de persoonlijkheid, nvdr.) volgde. Dat was voor mij een manier om mijn gedachten naar muziek te vertalen. Het werkte in twee richtingen: die therapie gaf mij inspiratie voor mijn nummers en het schrijven en zingen van die nummers gaf mij meer inkijk in mijn persoonlijkheid, wat mij dan weer hielp bij mijn therapie. Ik voelde vooral veel bevrijding bij het zingen van die songs vanuit die zelfzekere persona of de lover. De voice dialogue was op die manier ook een volgende stap naar de basis van geluk: zelfaanvaarding. Het cliché is waar. Je moet eerst jezelf graag zien alvorens je een ander graag kan zien.»
De song ‘Pills’ gaat over de antidepressiva die je veertien jaar lang slikte. Vind je dat er nog steeds een taboe rust op depressie en de mentale zorg daarvoor?
«Ik heb nog steeds het gevoel dat het makkelijker praten is als het bij een ander gebeurt dan bij jezelf. Ik denk wel dat er tegenwoordig meer over gepraat wordt. Maar ik moet toegeven dat ik het zelf ook gemakkelijker vind om er achteraf over te praten dan op het moment zelf. ‘Ik voel me op dit moment heel slecht en ik ben angstig om met jullie te praten’: dat krijg ik nog niet over mijn lippen. Als mensen rechtuit durven zeggen hoe ze zich op dat eigenste moment voelen, zou dat een overwinning zijn voor de mensheid.»
«Met ‘Pills’ wil ik het taboe op depressie doorbreken. Ik voelde me op mijn achttiende zó slecht dat ik antidepressiva ben beginnen te slikken. Ik heb dat veertien jaar lang gedaan, om een zekere mentale stabiliteit te bewaren. Zes maanden geleden ben ik daarmee gestopt. Daarna begon mijn heropleving. Het was een wereld van verschil. Ik heb ook veel alternatieven om die stabiliteit in mijn hoofd te vinden: psychedelica, die voice dialogue, sport, meditatie, ouder worden en kinderen hebben.»
«Het hartverscheurende is nu dat veel mensen nood hebben aan mentale zorg, maar dat er nergens plaats is en er overal ellenlange wachtlijsten zijn. Er zijn te weinig opties om mensen te helpen en dan vooral jongeren, die echt de hel hebben gezien tijdens de voorbije lockdowns.»
Voelt het als een bevrijding om aan de wereld mee te delen dat je antidepressiva hebt genomen?
«Het klinkt misschien raar, maar eigenlijk niet. Ik had dat zes jaar geleden trouwens al publiekelijk verteld in ‘Reyers Laat’. Toen had ik net een documentaire gezien waarin mensen verklaarden dat antidepressiva placebo’s zijn.
De song zelf dan: die is heel dansbaar, badend in discopop. Het contrast met de tekst is groot: ‘Can’t feel a thing / I’m numb’, zing je. Vlakt die medicatie je emoties af?
«Absoluut. Nu ik geen antidepressiva meer neem, voel ik het verschil. Ik voel nu wat ik al die jaren heb gemist op emotioneel vlak. Ik heb wel mooie tijden beleefd in die veertien jaar en ik ben ook echt gelukkig geweest, maar er stond een stolp op mijn gevoelsleven. Nu is die stolp weg en ben ik zo vrij als een vogeltje. Vroeger weende ik nooit en kon ik geen slappe lach volhouden. Nu heb ik elke dag de slappe lach en ween ik bij het minste.» (
Wat heeft ervoor gezorgd dat die stolp weg mocht?
«Die lockdown kwam op een goed moment. Er waren maandenlang geen verplichtingen, geen optredens. Het leek me een goed moment om nog eens te proberen te stoppen met die medicatie. Plus: ik had gezocht naar alternatieven, zoals die psychedelica en de therapie. Na heel traag afbouwen en het zorgvuldig bijhouden van mijn gevoelens daarbij, is het mij gelukt.»
Wat houden die psychedelica juist in?
«Psilocybine. Een therapie op basis van die stof is net goedgekeurd in Canada en binnen vier jaar krijgt diezelfde therapie groen licht in Nederland. Het is een niet-verslavende, onschadelijke stof die bij hoge dosissen aan neurogenese doet. Dat betekent dat nieuwe hersencellen gevormd worden. Die kunnen je uit een depressie of negatieve spiraal halen. Het grote voordeel is dat je die stof niet moet blijven innemen. Een paar macrotrips zijn voldoende. Wat ik nu voel met psilocybine is een wereld van verschil in vergelijking met klassieke antidepressiva. Ik denk niet dat ik ooit zou teruggrijpen naar die antidepressiva.»
Bij je persona’s op de plaat hoort onder meer ‘de filosofische’: waar filosofeer je dan zoal over?
«Over verlichting. Da’s voor mij de ultieme staat van zijn. Mijn eeuwig doel is om ‘verlicht’ te worden. Mijn grote voorbeeld is de filosoof Eckhart Tolle, die de kracht van het nu benadrukt: in het huidige moment zijn. We zijn als mens verslaafd aan denken. Of we maken onszelf dingen wijs over ons ego: ‘mensen zien mij op die manier’, of ‘die persoon zit zo in elkaar’ of ‘die zijn minderwaardig’. We vellen voortdurend oordelen over anderen. Dat zijn allemaal verzinsels van je eigen brein, die totaal niet met de werkelijkheid stroken. De enige echte waarheid is hier in het nu, het huidige moment. Daar denk ik superveel over na. Op de plaat komt dat naar boven in de song ‘Catch My Drift’. ‘But now is all we got’, zing ik daarin.»
De song ‘Celebrate’ is een voorbeeld van je persona ‘de hedonist’. In de filosofie is het hedonisme een leer die stelt dat genot het hoogste goed is. Vind je dat ook?
«Niet echt. Dat is ook maar een deel van mijn persoonlijkheid, niet het ultieme deel. Bovendien is genot iets vluchtigs.»
Tot slot: welke persona zou je het liefst willen zijn voor het grootste deel van de tijd?
«De zelfzekere. Dat heeft niets te maken met arrogant zijn. Een basisvertrouwen hebben om het leven te trotseren, is een heel fijn, veilig en mooi gevoel.»
‘Persona’ verschijnt vandaag bij Because Music. Op 27 april stelt Selah Sue haar album voor in de Ancienne Belgique in Brussel.