MOVIES. Tsjechisch echtpaar maakt charmante poppenfilm ‘Ook muizen gaan naar de hemel’: «We moesten het verhaal gevaarlijker maken»
Hoe vertel je aan een piepjong publiek een verhaal over de dood en eenzaamheid? Het Tsjechische echtpaar Denisa Grimmová en Jan Bubeníček krijgen het voor elkaar met ‘Ook muizen gaan naar de hemel’, een charmante poppenfilm over een muis die op de vlucht slaat voor een vos en plots vaststelt dat ze allebei in het hiernamaals zijn beland. Daar beginnen ze samen aan een vreemde tocht.
‘Ook muizen gaan naar de hemel’ is gebaseerd op een kinderboek van de Tsjechische schrijfster Iva Procházková. Wat maakt haar zo bijzonder?
Denisa Grimmová: «We hebben zelf drie kinderen, en we kennen haar verhalen heel goed. Vooral dit boek is bijzonder populair in Tsjechië, waar het ook veel prijzen gewonnen heeft. Het raakt op een heel eenvoudige manier moeilijke thema’s aan, zonder dat je er depressief van wordt. Het lijkt een lief en warm verhaal, maar er zitten allerlei andere onderwerpen in verborgen.»
Is het boek heel anders dan de film?
Jan Bubenícek: «Het is vooral veel dunner (lacht). Het begin, het einde en de essentie zijn hetzelfde, maar dat zal het ongeveer zijn. In het totaal kan je er maar een film van 20 minuten uit puren, schat ik. We hebben er veel nieuwe personages en verhaallijnen en kleur aan toegevoegd.»
Hoe moeilijk was dat? Je neemt tenslotte een geliefd kinderboek onder handen.
Bubenícek: «Eigenlijk was er maar één grote uitdaging, en dat was een gevoel van gevaar toevoegen aan het verhaal. Dat zit niet in het boek, maar voor een film heb je het wel nodig om de plot draaiende te houden. Bij ons ziet de hemel er dan ook anders uit. Er is bijvoorbeeld een attractiepark waaraan je verslaafd kan raken en een bos waarin je je grootste angst ontmoet.»
De film deed me geregeld denken aan ‘Pinokkio’, door de zoektocht naar de vader, die kermis, de walvis. Was dat een inspiratiebron?
Grimmová: «Nee, dat is toeval. Maar het is ook niet erg om met clichés te werken. Dat maakt een verhaal begrijpbaar voor een jong publiek. En het zorgt ervoor dat ze meer bezig kunnen zijn met de diepere thema’s.»
Tsjechië was lang een grootmacht op vlak van animatie, tot rond 1990. Hoe verklaren jullie de heropleving die jullie vandaag meemaken?
Bubenícek: «Van 1945 tot de late jaren 1980 kreeg onze animatie-industrie enorm veel staatssteun. Dat trok veel talent aan en maakte dat we een begrip werden in de internationale filmwereld. Na de val van de Muur gingen al de grote studio’s overkop, maar we hadden wel nog altijd 10 animatiescholen waaraan elk jaar zo’n 130 nieuwe regisseurs afstudeerden. Rond 2010 is de situatie weer beter geworden omdat het nationale Filmfonds opnieuw middelen uittrok. En er kwam een nieuwe generatie producenten op die langspeelfilms wou maken in plaats van enkel korte films. We moeten nog altijd werken met minimale budgetten, maar met de hulp van de nieuwe digitale technologie lukt het ons.»
‘Ook muizen gaan naar de hemel’, vanaf 23 februari in de bioscoop. De film is bovendien te zien op het jeugdfilmfestival JEF (jeffestival.be) en op het animatiefestival ANIMA 2022 (animafestival.be).