EU-topjobs - Europese leiders proberen het dinsdag opnieuw
Omdat de Europese staatshoofden en regeringsleiders er zondag en maandag na een marathonvergadering niet uitraakten, wagen ze straks vanaf 11 uur een nieuwe poging om de Europese topjobs te verdelen. De Nederlander Frans Timmermans leek maandag alvast in poleposition te liggen om de nieuwe voorzitter van de Europese Commissievoorzitter te worden. De 28 Europese staatshoofden en regeringsleiders zaten sinds zondagavond samen in een poging een de topfuncties te verdelen. Dat was op een reguliere top eerder in juni niet gelukt. En ook deze keer verzeilde de bijeenkomst in een impasse: na een avond, nacht en ochtend te hebben onderhandeld besliste Europees president Donald Tusk maandagmiddag om het overleg op te schorten tot dinsdag.
Het grootste struikelblok zou de benoeming van een nieuwe voorzitter van de Europese Commissie zijn. Dat is niet alleen de meest invloedrijke post aan het Schumanplein, de drempel ligt ook het hoogst. Om een kandidaat naar voren te schuiven moeten 21 van de 28 leden van de Raad akkoord zijn. De overeenstemmende lidstaten moeten 65 procent van de EU-bevolking omvatten. Daarna moet ook het Parlement zich met een absolute meerderheid achter de kandidaat scharen. Niet evident dus.
Zondagavond al circuleerde de naam van de vicepresident van de Europese Commissie Frans Timmermans. Timmermans is de Spitzenkandidaat van de Europese sociaaldemocraten, nochtans maar de tweede fractie in het parlement, maar de Nederlander maakte indruk tijdens de campagne. Bovendien kan hij op de steun rekenen van Frans president Emmanuel Macron, Nederlands premier Mark Rutte, de Spaanse premier Pedro Sanchez en de Duitse bondskanselier Angela Merkel, sinds de G20-top in Osaka van afgelopen weekend.
Maar Timmermans wekt ook weerzin op, zeker bij een aantal Oost-Europese landen als Polen en Hongarije, die hij de afgelopen legislatuur vanuit de Commissie hard aanpakte. Bovendien speelt er verdeeldheid in de Europese Volkspartij, die ondanks verlies wel de grootste fractie blijft in het Europees parlement. De invloedrijke EVP-leider Merkel schaarde zich achter Timmermans, maar verschillende andere leiders zoals de Ierse premier Leo Varadkar willen de christendemocratische Spitzenkandidaat Manfred Weber niet zonder slag of stoot laten vallen. Ook de Italiaanse premier Giuseppe Conte verzette zich naar verluidt tegen de voordracht van de Nederlander.
De benoeming van de Commissievoorzitter is nauw verweven met die van een nieuwe voorzitter van het Parlement en de Raad, en de voordracht van een hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid. De nodige partijpolitieke, geografische en genderevenwichten maken de puzzel nog ingewikkelder.
Volgens Frans president Emmanuel Macron zouden de leiders maandagmiddag en -avond nog druk consulteren om het pad naar dinsdag/vandaag te effenen. Mogelijk ging ook uittredend premier Charles Michel daar over de tongen. Zijn naam circuleerde maandag voor de post van hoge vertegenwoordiger, al was dat voor huidig Eurocommissaris Margrethe Vestager evenzeer het geval. Voormalig Eurocommissaris Kristalina Georgieva, een Bulgaarse, zou dan weer overwogen worden als Europees president, terwijl Manfred Weber de post van Europees parlementsvoorzitter zou moeten delen met een liberaal, mogelijk met oud-premier Guy Verhofstadt.
Duits bondskanselier Angela Merkel verklaarde maandagmiddag na afloop van de marathonvergadering nog te geloven in de goede afloop. "We moeten nog veel losse eindjes aan elkaar knopen, maar ik denk dat we mits wat goede wil een consensus kunnen vinden." Om 11 uur hervatten de leiders het werk.
bron: Belga