Verkoop visa spijst Cypriotische staatskas

Wie 2 miljoen euro investeert in vastgoed of 2,5 miljoen in obligaties van de overheid of lokale bedrijven, kan sinds 2013 een Cypriotisch paspoort krijgen. De nieuwe staatsburgers moeten er niet per se wonen of de taal spreken. Een keer om de zeven jaar een bezoekje brengen aan het eiland is voldoende.

Alleen al vorig jaar kochten 400 mensen op die manier hun burgerschap. Volgens de Britse krant The Guardian zijn daar veel rijke Russen en Oekraïners bij, zoals een Russisch parlementslid, de oprichters van de grootste bank van Oekraïne en een miljardair uit de goksector.

Cyprus wil naar eigen zeggen "oprechte investeerders" aantrekken, maar toch doet de praktijk de wenkbrauwen fronsen. Volgens het Portugees Europees parlementslid Ana Gomes van de sociaaldemocratische fractie zouden Europese landen hun nationaliteit beter toekennen vanwege verdiensten, in plaats van te verkopen voor grof geld. "De huidige situatie is pervers", stelt ze. Er is bovendien ook weinig transparantie over wie de kopers zijn.

Er moeten strengere controles komen, stelt Global Witness. Volgens de ngo, die tegen corruptie strijdt, is het programma een "‘verlaat de gevangenis zonder te betalen'-kaart" voor corrupte of criminele individuen.

Het Europees parlement zal later dit jaar nog debatteren over de kwestie, en de Europese Commissie bestelde een eigen onderzoek.

Ook Spanje, Portugal en Malta geven paspoorten aan rijke vastgoedinvesteerders. Volgens voorstanders van het systeem waren die visaprogramma's cruciaal om de economie in die landen opnieuw op te bouwen na de financiële crisis van 2008.