Na de coronacrisis, een vruchtbaarheidscrisis? Mannen hebben helft minder sperma dan hun opa
Vandaag de dag heeft de man de helft minder sperma dan zijn opa. Daardoor begbelanden we stilaan in een ‘vruchtbaarheidscrisis’. Onze levenswijze en leefomgeving zijn de grootste boosdoeners, volgens epidemioloog Shanna Swan.
Wetenschapper Shanna Swan is epidemioloog en onderzoekt de relatie tussen milieu en de vruchtbaarheidsstatus. Aan de
Volgens Swan is het tijd om wakker te worden. Zodra dit getal namelijk onder de 40 miljoen per milliliter komt wordt het veel moeilijker om kinderen te krijgen. «Het is dringend», zegt ze. Zo blijkt namelijk dat mannen de helft minder sperma hebben dan hun grootvader. En ook vrouwen zijn tegenwoordig in hun twintiger jaren een stuk minder vruchtbaar dan hun oma was op 35-jarige leeftijd.
Chemicaliën liggen aan de basis
Bekende oorzaken van een lagere vruchtbaarheid zijn onder meer roken, alcohol, weinig sporten, een slecht eetpatroon of stress. Maar er is een andere oorzaak die wellicht veel minder bekend is. «De chemicaliën die gebruikt worden in onze omgeving en producten», zegt Swan. Deze stoffen zitten bijvoorbeeld in verpakkingen voor voedsel of in verzorgingsproducten. Volgens onderzoek zitten deze chemicaliën, die invloed hebben op onze hormonen, in bijna alles.
«Bepaalde laagjes die we over producten doen zijn zorgwekkend. Denk aan anti-aanbaklagen of een waterdichte laag op een jas», vertelt de wetenschapster. «Andere schadelijke chemicaliën zijn stoffen die plastic zacht maken. Ook wel ftalaten genoemd.» Ftalaten zitten in plastic flessen, cosmetica en producten met geur. Deze chemicaliën verminderen volgens Swan testosteron en hebben zelfs een effect op de beginstadia van zwangerschappen.
Vruchtbaarheid voorspelt levensduur
Een lage hoeveelheid testosteron heeft invloed op de anatomische ontwikkeling van een baby en kan leiden tot een kleiner geslachtsdeel bij mannen. «Deze mannen hebben ook als ze ouder worden minder zaadcellen. Daarnaast kan dit voor problemen zorgen in het geslachtsorgaan of de kans op prostaatkanker verhogen.» De conclusie luidt dus dat vruchtbaarheidsproblemen bij een mens al in de baarmoeder kunnen ontstaan.
De hoedanigheid van sperma bij mannen laat naast vruchtbaarheid nog veel meer zien. Een lage hoeveelheid sperma staat in relatie met hartaandoeningen, diabetes, kanker en uiteindelijk zelfs je levensduur. Ook vergroot zwak sperma de kans op een miskraam. Swan: «De schuld wordt vaak bij de vrouw gelegd. Maar het is een gedeelde verantwoordelijkheid.»
Gezonde levensstijl
Maar de strijd is nog niet gestreden. Een gezonde levensstijl bevordert immers de kwaliteit van het sperma. Voor mannen kunnen een aantal aanpassingen in hun levenspatroon zeer effectief werken. Daarnaast blijk uit onderzoek dat de chemicaliën snel uit ons lijf verdwijnen (als je ze niet blijft aanvullen). «Dus als we ons bewust zijn wat we in ons lijf stoppen en dat tegengaan, dan ruimt ons lichaam het snel op», vertelt de wetenschapper.