Gael Garcia Bernal maakt jacht op Chileense dichter in 'Neruda'

De eerste keer dat hij over de rode loper in Cannes liep, was voor ‘Amores Perros', het meesterwerk van Iñárritu dat zijn carrière lanceerde. Zestien jaar (!) duurde het, voor hij weer op de Croisette stond met ‘Neruda'. Na ‘No' in 2012 bundelt de Mexicaanse acteur opnieuw de krachten met de Chileense regisseur Pablo Larraín, in een film over de beroemde communistische dichter. Een gesprek over poëzie en politiek.
door
Matthias
Leestijd 4 min.

Dacht je dat jij eerder Pablo Neruda zelf zou spelen, toen je het scenario kreeg?

Gael Garcia Bernal: "Nee, ik heb het scenario niet gekregen. Gewoon een telefoontje van Pablo, met wie ik regelmatig contact heb. Hij vroeg me of ik gehoord had van de film die hij aan het voorbereiden was en of ik de politie-inspecteur wou spelen. Ik heb natuurlijk meteen toegehapt. Ik zou aan gelijk welk project werken met Pablo. Hij is een van de beste regisseurs van het moment. Hij heeft lef en is een cineast die echt tot de kern van de zaak doordringt en zo dingen laat zien die niemand anders toont. Al zijn films hebben die kwaliteit. Daarom vind ik ze zo goed."

Is Latijns-Amerika veranderd sinds de tijd van Neruda?

"De hele wereld is veranderd. Vroeger gingen politiek en de behoefte aan artistieke expressie hand in hand. De postkoloniale wereld, na de Tweede Wereldoorlog, had dichters en intellectuelen nodig om zich een identiteit te vormen, om de toekomst te verdedigen en om mensen samen te brengen rond een gemeenschappelijk avontuur. Een zinvol idee, in die tijd. Maar de 20ste eeuw liep al snel in de val van zijn eigen tegenstrijdigheden. Het positieve is dat we nu de vrijheid hebben om over die dingen te praten. Maar vandaag is er geen kunst meer in de politiek. En kunst is volgens mij politiek. Inherent politiek. Kunst is een gevolg. Afgezien van enkele recente politici zoals Vaclav Havel en Javier Sicilia in Mexico, kan ik maar weinig kunstenaars bedenken die aan politiek doen. Zou een dichter vandaag nog evenveel belang hebben in de States als zestig jaar geleden?"

Foto R.V.

Vind je dat Pablo Larraín met deze film kunst en politiek weer verbindt?

"We hebben er veel over gepraat. Een film maken over poëzie is heel moeilijk. Bijna gevaarlijk, zelfs! Ik weet niet hoe hij het gedaan heeft, maar Pablo heeft een ongelofelijk poëtische film gemaakt. Het doet me denken aan een andere geweldige dichter, Octavio Paz, die net als Neruda in de politiek zat en die de kracht van woorden vergeleek met die van wiskunde. Ze zijn gemaakt van dezelfde materie als sterren en planten. Ze hebben in zekere zin hetzelfde ritme als de natuur. Poëzie laat je dingen op een analoge in plaats van een rationele manier begrijpen. Ze is nodig om de realiteit tegen te spreken. Deze film is een poëtische extase. Ik lees gedichten nu niet meer op dezelfde manier."

Heb je veel poëzie gelezen om je rol voor te bereiden?

"Nee. Als voorbereiding heb ik wat historisch onderzoek gedaan en Neruda's autobiografie ‘Ik beken, ik heb geleefd' gelezen. Zijn leven was een gedicht. Ik ben erg onder de indruk van de grandeur van dichters die tegen de mensheid zeggen: ‘Hier, ik geef jullie dit'. Da's belangrijk. En mijn personage, Peluchonneau, is daar ook van onder de indruk. Poëzie is de link tussen Peluchonneau en Neruda. Het wekt de vijand tot leven. Het is heel mooi en ontroerend. En wanneer een film zo'n lyrische en poëtische dimensie aanneemt, resulteert dat in erg persoonlijke vertolkingen."

Er wordt gezegd dat Peluchonneau een personage uit de verbeelding van Neruda is.

"Da's een valabele interpretatie. Ik weet niet of het klopt, maar da's niet belangrijk. Iedereen interpreteert de film op zijn manier. En het is allemaal juist, dat vind ik net zo leuk. Het is niet erg als jij een andere mening hebt dan ik."

Binnenkort speel je Zorro in ‘Z', een verrassende futuristische reboot van Jonas Cuarón (de zoon van regisseur Alfonso Cuarón en coauteur van ‘Gravity').

"Een heel andere rol dan in ‘Neruda', da's zeker (lacht)! Ik weet niet wat het wordt, want er is nog geen scenario. Ik denk niet dat ik een goeie schermer ben, maar wie weet, ontdek ik wel een verborgen talent (lacht)!"

Je hebt ook meegespeeld in ‘Mozart in the Jungle' van Amazon.

"Ja, een reeks die gebaseerd is op de memoires van een New Yorkse hobospeler. Een heel leuke ervaring. Ik ga niet naar een film kijken omwille van de kwaliteit van het verhaal, want sterke verhalen vind je overal. Wel voor de poëtische ervaring en de persoonlijke vertolkingen. Dat is net wat me zo aantrok in die serie."

Elli Mastorou