Deze insecten draaien de geslachten helemaal om

door
Kevin
Leestijd 2 min.

Onderzoekers hebben in Brazilië insecten ontdekt waarbij de vrouwtjes een soort penis hebben en de mannetjes een soort vagina. Dat meldde Current Biology gisteren. Het is een unieke vondst in het dierenrijk.

Het gaat hier om vier soorten insecten die tot het genus neotrogla behoren. De insecten komen voor in grotten in de Braziliaanse vallei van de rivier Peruaçu. Om te paren penetreert het vrouwtje het mannetje met haar gynosoom, ofwel vrouwelijke penis. Dat gynosoom bereikt het opslagorgaan van het sperma in het mannetje, dat dan naar de eicellen wordt geleid. Het gynosoom blaast zich op en zet zich vast met weerhaakjes in het mannetje. Op deze manier paren de beestjes tot 70 uur aan een stuk. Het vrouwtje ontvangt tijdens het paren niet enkel het sperma, maar ook voedsel, een zeldzaam goed in de grotten. Het is één mogelijke verklaring waarom de vrouwtjes geëvolueerd zijn met een penis.

De wetenschappers hebben geprobeerd om de insecten van elkaar te scheiden terwijl ze paarden maar dat zorgde ervoor dat de buik uit het mannetje werd gescheurd zonder dat de geslachtsdelen los kwamen. Bij de meeste diersoorten moet het mannetje beginnen met het paren maar hier is het vrouwtje hiervoor volledig verantwoordelijk. Eenmaal ze bezig zijn kan het mannetje geen kant meer op.

Je zou misschien kunnen denken dat het geslacht met een penis als geslachtsorgaan bestempeld wordt als het mannetje maar zo bekijkt de wetenschap het niet. Biologen baseren het geslacht niet op geslachtsorganen of seksuele chromosomen.  De wetenschappers kijken naar de gameten, ofwel geslachtscellen, om het geslacht van een dier te bepalen. Het dier dat zaadcellen produceert is het mannetje en de producent van eicellen het vrouwtje, ongeacht het geslachtsdeel.

Yoshizawa Kazunori, een medeauteur van het onderzoek, verbaast zich vooral over het feit dat de vrouwtjes zo zijn kunnen evolueren zonder dat er ergens een precedent is. Meestal evolueert zo'n structuur uit een modificatie van een bestaande structuur maar dat is dus nog nooit ontdekt geweest. Een evolutie als deze is bijzonder moeilijk volgens Kazunori omdat de geslachtsdelen van beide geslachten in harmonie moeten evolueren.

De wetenschappers plannen nu om genetische informatie van de neotrogla te verzamelen om dat dan te vergelijken met gelijkaardige soorten. Ze hopen zo beter te kunnen begrijpen hoe deze vrouwelijk penis tot stand is gekomen. Kazunori vertelde nog aan The Verge dat de neotrogla waarschijnlijk de grootste vrouwelijke macho's zijn en dat het belangrijk is om erachter te komen waarom dat zo is.