Derde stakingsdag treft België in het hart

De derde provinciale actiedag heeft nu ook Brussel, Vlaams- en Waals-Brabant grotendeels lamgelegd. Te midden van ongeruste toeristen en straattheater, bleven deuren hermetisch afgesloten.

Met een bedrukt gezicht staren Xenia en Alina naar de informatiebladen aan Brussel-Centraal. Van de boodschap begrijpen de Russische meisjes geen jota, maar de gesloten poorten voorspellen niet veel goeds. In de hoofdstad en de deelnemende provincies rijdt - net als tijdens de eerdere actiedagen - weinig of geen openbaar vervoer. Zo werden de banden van bussen in Leuven zelfs platgezet en ligt het spoorverkeer van en naar Brussel zo goed als stil.

«We wilden hier de trein nemen naar de luchthaven», leggen de twee tieners uit. Na doortochten in Parijs en Amsterdam, genoten ze van een weekendje in Brussel. Morgenvroeg staat de terugvlucht naar hun thuisstad Moskou gepland. «Maar hoe we hier in godsnaam gaan weggeraken, is nog een groot raadsel», klinkt het ongerust. Dat de hinder op de luchthaven zelf en op de weg meevalt, brengt weinig troost. «Een taxi gaat ons budget te boven», lachen de Russinnen groen.

Het duo besluit te wachten tot de staking voorbij is. Om de tijd te doden, trekken ze naar de Nieuwstraat. Daar wacht evenwel een tweede ontgoocheling: het gros van de winkels blijkt gesloten.

Aan de kant van het Rogierplein staat een blokkade van dranghekken, die even later resulteert in negentien administratieve aanhoudingen bij leden van de Franstalige organisatie Jeunes Organisés et Combatifs (JOC). De druilerige winkelstraat kleurt voor de gelegenheid groen, door de christelijke vakbondsmensen van het ACV en de Franstalige CNE. Al van 's ochtends vroeg lopen de militanten op en neer, terwijl enkele van hun collega's voor een bevoorrading van koffie en koekjes zorgen.

«We willen verzekeren dat de winkels niet opengaan», verklaart Martine Vanesbeck, die als verkoopster bij kledingzaak WE haar brood verdient in de Nieuwstraat. Met de steun van collega's uit Luik, Namen en Woluwe, protesteert ze tegen de besparingen van de regering. Dat verloopt naar eigen zeggen in een vriendschappelijke sfeer. «Veel werknemers zijn zelfs blij dat we de boel komen sluiten. Ze durven zelf niet te staken en kunnen nu alsnog hun onvrede uiten.»

De meest zaken geven inderdaad gehoor aan de oproep, al houden enkelen het been stijf. «Een twintigtal mensen staat hier al de hele tijd voor mijn deur», zucht Abdel van Mc Donalds. Klant na klant wordt de toegang ontzegd, tot wanhoop van de manager. «Ik weet echt niet wat ik hiertegen kan beginnen.»

Terwijl de opstootjes elkaar opvolgen aan het hamburgerrestaurant, kennen de acties even verderop meer succes. Het theatergezelschap Arsenic2 oogst applaus van militanten én voorbijgangers. «We brengen een stukje over een vrouw die het niet meer ziet zitten. Een dokter probeert haar te weerhouden van zelfdoding, waarop zij hem uitlegt welke verschrikkelijke maatregelen de regering in petto heeft», verduidelijkt Sarah Brahy.

Als we de actrice erop wijzen dat ze eigenlijk aan het werk is tijdens een stakingsdag, moet ze lachen. «Dat is inderdaad een beetje ironisch. Maar het gaat erom dat we de mensen informeren over de veranderingen en de risico's daarvan.»

Volgens de zelfstandigen en de ondernemingen kan de kost van de derde provinciale actiedag oplopen tot 200 miljoen euro. Voor alle stakingsdagen samen spreekt werkgeversorganisatie Voka over 520 miljoen, waardoor de overheid 260 miljoen aan belastingen zou mislopen. Volgende maandag volgt nog een nationale staking, terwijl de vakbonden ook voor daarna nog acties overwegen.