SOUNDCHECK. Madou is terug in moeder-zoonformatie: «Sommige teksten krijg ik amper gezongen zonder krop in de keel»

Het is slechts weinigen gegeven, debuteren in 1982 en bijna veertig jaar later een opvolger uitbrengen die moeiteloos echo’s uit het verleden koppelt aan een open blik naar de toekomst toe. Aangestoken door een nieuwe generatie doet Madou dit met verve op ‘Is er iets?’.

door
Dirk Fryns
Leestijd 5 min.

Uit hun opmerkelijke debuut hoor je nog regelmatig ‘Witte nachten’ of ‘Niets is voor altijd’ op de radio. Wie over een goed paar functionerende oren beschikt, hoort dat er geen vervaldatum kleeft aan de songs van Madou. Ook de elf nieuwe nummers op ‘Is er iets’ – met de single ‘Ronquières’ als eerste teken van de wederopstanding enkele maanden geleden – baden in een tijdloos universum waarin twee generaties elkaar perfect vinden en aanvullen. De stem van Vera Coomans klinkt na zoveel jaren nog meer indringend zonder aan frisheid in te boeten. Ook de andere ‘oudgediende’, Wiet Van de Leest (viool, piano, toetsen), klinkt alert en hongerig. Een grote meerwaarde schuilt er eveneens in de inbreng van de twee ‘jonkies’, Thomas Devos (van Rumplestitchkin en Tommigun, nvdr.) en Louis Van de Leest (die muziek gemaakt heeft voor o.a. Baloji en MonkeyRobot, nvdr.).

Vera Coomans: «Mijn zoon Thomas is de motor achter de herrijzenis van Madou. Hij liep al langer met allerlei melodieën rond en had ook nieuwe arrangementen voor oude songs bedacht. Het laatste wat ik had gedaan was de cd met Tom Theuns (‘Ambrozijn’, nvdr.) in 2009 waarop we folk- en bluestraditionals interpreteerden maar ook Bob Dylan, Nick Cave of Bonnie ‘Prince’ Billy coverden. Daar had ik wat optredens mee gedaan tot ik op een gegeven moment mijn been brak en plots thuis zat. Thomas sprong dan regelmatig binnen en gaf me cassettes met daarop melodieën waaraan hij wilde werken. Ik had tijd genoeg om me te verdiepen in wat hij aanreikte.»

Je hebt andere projecten gedaan door de jaren heen, maar die waren in het Engels of soms in het Duits. Waarom nu opnieuw de switch naar het Nederlands?

Vera : «Het was tijd om weer naar het Nederlands terug te keren. Het eerste probeersel was ‘Nachthuis’ en daarna ‘Ronquières’. De trein was vertrokken en ik noem het de ‘chance van een onkundige’ dat het zo lekker klonk op de muziek van Thomas. Voor de tekst van ‘Is er iets’ liet ik me inspireren door mijn hoogbejaarde moeder waar ik voor zorgde - de moeizame communicatie en het beeld van haar grijsblauwe ogen aan het raam. Mijn man Jan, die ook teksten leverde voor Madou’s debuut, heeft dan vertrekkende vanuit dat beeld de tekst verder afgewerkt.»

Thomas Devos : «Het mooie is dat iedereen uiteindelijk zelf een verhaal kan lezen in de teksten, waardoor ze universeel worden. Wat wij bijvoorbeeld als een donker verhaal zien, kan voor iemand anders hoopvol klinken. En dat is net het mooie aan songschrijven.»

«Madou is een groep die helaas te kort heeft bestaan om een muzikale kleur te ontwikkelen», schreef de Nederlandse krant Trouw ooit in 1997. Kunnen jullie je daarin vinden?

Vera: «Het DNA van dit album schuilt ook al in de eerste plaat 40 jaar geleden. De klank of stijl die we toen hadden, blijkt tijdloos te zijn, als we de vele reacties mogen geloven. Ik ben nog steeds wie ik toen was, maar dan wel verrijkt door de ervaring van de afgelopen vier decennia.»

Thomas: «Ik vind het nog steeds verrassend dat er plaats is voor de muziek die Madou maakt en zelfs ook voor de eerste plaat. We verhalen denk ik dan ook over zaken waar in het Nederlands niet zo vaak over geschreven wordt. En ik merk dat mensen echt luisteren naar de teksten. We laten dan ook bewust voldoende ruimte om de stem van mijn moeder de juiste inbedding te geven. Haar stem is het fundament.»

Staat deze plaat dichter bij het echte leven in al haar facetten?

Vera: «De leeftijd is eigenlijk het enige grote verschil met vroeger. Er wordt met een grotere weemoed naar het leven gekeken en hoe het in elkaar zit. Het loopt zoals het loopt en het is nu eenmaal zo dat ik een langer verleden heb dan een toekomst. Vandaar dat een song als ‘Kleine dame’ me zo hard raakt - hoe snel die kleinkinderen groot worden, hoe de tijd door je vingers glijdt en je het niet altijd beseft. Ik kon de zin ‘Je groeit uit je kleren’ amper gezongen krijgen zonder een krop in de keel.»

Thomas: «Melodieën of flarden tekst waarvan ik vond dat mijn moeder ze beter zou brengen of interpreteren, vormden de eerste selectie in het schrijfproces voor dit album. Het was ook eerst de bedoeling om een plaat op te nemen met enkel stem en gitaar, bluesy en folky maar in het Nederlands. Maar gaandeweg werd het duidelijk dat er arrangementen moesten bijkomen, en zo is de huidige groep ontstaan.»

Ik vind het opmerkelijk hoe de plaat zeer ‘Madou-vertrouwd’ begint en gaandeweg meer en meer 2021 binnendringt door o.a. de subtiele beats of toetsen van Louis. Is dat een bewuste keuze?

Thomas: «Mooi dat je dat zo aanvoelt. Ik hoop echt dat mensen de tijd en moeite willen nemen om ‘Is er iets’ als één geheel te beluisteren. Want na al die jaren wilden we een plaat maken met een boeiende spanningsboog, waaraan we toch al bij al een goede veertien jaar gewerkt hebben.»

Vera: «Door de jaren heen heb ik ook verschillende projecten gedaan met Thomas, dan groei je zowel persoonlijk als muzikaal sterk naar elkaar toe. De invloeden die hij hier als kind heeft meegekregen - ik denk bijvoorbeeld aan blues of flamenco - zitten wel ergens in zijn geest opgeslagen. Daar kan hij uit putten bij het schrijven. Thomas heeft ook een bijzonder talent en oor voor mooie melodieën en dan heb je me meteen mee. Ik weet nog dat ik Wiet ten tijde van Rum – we zitten nu in de seventies – betoverende melodieën hoorde spelen op zijn viool, maar daar gebeurde niets mee. Het was wel de basis die naar Madou geleid heeft, net als het verlangen om teksten te zingen die het leven in een grootstad konden weergeven. De inspiratie uit oude liedboeken was te beperkend - om maar te zeggen dat we allemaal sponsen zijn die invloeden opzuigen. Op een gegeven moment kan je die dan uitwringen om er voordeel uit te halen.»

‘Is er iets’ (****) is nu uit. De tournee start op 14/10 in Café Café in Hasselt. Daarna trekt Madou naar o.a. 16/10 in de Botanique in Brussel - 14/11 in De Roma in Antwerpen – 16/11 in CC Wagehuys in Leuven – check www.facebook.com/Madoumuziek voor alle concertdata.