MOVIES. ‘Les Amandiers’: «De enige autobiografische kant van de film zijn de emoties»

Voor haar zevende film haalt regisseur/actrice Valeria Bruni Tedeschi — je herinnert je haar misschien als de moeder uit ‘Été 85’ — de inspiratie bij haar eigen acteeropleiding aan het Théâtre des Amandiers in Parijs. Het resultaat is een tragikomische kroniek van een theatrale jeugd, getekend door de jaren 1980.

door
Stanislas Ide (interview filmfestival Cannes)
Leestijd 3 min.

In ‘Les Amandiers’ zien we een hele klas jonge acteurs anno jaren 1980, met de vermaarde cineast Patrice Chéreau als mentor. Die opleiding heb je zelf ook gevolgd.

Valeria Bruni-Tedeschi (kleine foto): «Ik ben uitgegaan van mijn eigen herinneringen om fictie te maken. De enige echt autobiografische kant zijn de emoties. Ik zit zowat in alle personages, al sluit de figuur van Stella uiteraard het dichtst bij mij aan. Je ziet in de film dat ze uit een rijke familie komt, dat ze eerder eenzaam is en dat ze het hart op de tong draagt. Dat geldt allemaal ook voor mij. Anderzijds heb ik Nadia [Tereskiewicz, die de rol vertolkt, nvdr] wel carte blanche gegeven. Ze mocht mij vooral niet imiteren.»

Heb je ook personages verzonnen?

«Ja. Met name dat van Suzanne Lindon, de jonge actrice die niet slaagt voor het ingangsexamen maar beslist om in de school te gaan werken als serveerster. Ze keert terug naar de plaats waar ze door het ijs is gezakt, gedreven door haar verlangen om er toch haar plekje te vinden. Als je op de theaterschool komt, heb je namelijk echt het gevoel dat je wint, dat je uitverkoren bent. Zeker in Les Amandiers denk je dat je het centrum van de wereld bereikt hebt.»

Je schildert Patrice Chéreau, gespeeld door Louis Garrel, af als een gedesillusioneerde man die zich geweldig kwaad kon maken. Niet meteen een fraai beeld.

«Toen we die rol schreven, hebben we geprobeerd om respect op te brengen voor de intelligentie van Patrice, zijn liefde voor acteurs en de energie waarmee hij bergen kon verzetten. Daarbij vertrokken we van onze herinneringen en oude interviews. In de film zie je echter de fictieve versie die Louis eruit gepuurd heeft. We wilden vooral niet in de val van de biopic trappen. We hadden net zoals bij de leerlingen zijn naam kunnen veranderen, maar dan was het te gekunsteld geworden.»

Je hebt in ‘Les Amandiers’ gestudeerd in 1986. Waarom klinkt de muziek in de film dan zo seventies?

«Laten we zeggen dat de historische reconstructie van de film mijn emoties volgt. We zitten wel degelijk in de jaren 1980, want je hebt het spook van aids. Maar voor de muziek heb ik teruggegrepen naar artiesten zoals Janis Joplin en Disco Party. Daar luisterde ik op dat moment naar. Hetzelfde geldt voor de decors. We hebben ons niet kapot gezocht naar anachronismen maar hebben eerder voorwerpen in de film gestopt die me emotioneel terugvoeren naar die tijd. De telefooncel is een goed voorbeeld. In zo’n cel voer je niet hetzelfde gesprek als wanneer je op straat loopt met een smartphone.»

Je collega’s zeggen dat met jou acteren een avontuur is omdat je nooit weet wat je mag verwachten. Hoop je van je eigen acteurs hetzelfde te krijgen?

«Absoluut! Daar ben ik naar op zoek gegaan tijdens de audities. Ik wou acteurs die echt genieten van het onbekende. Ik wil dat ze me verrassen, dat de ene plots struikelt en dat de andere plots begint te schaterlachen. Ik vind het prachtig als een scène me verrast en heel anders wordt dan wat ik me ervan had voorgesteld.»

Les Amandiers ****

Stella is 18 en droomt maar van één ding: actrice worden. En als het even kan in de prestigieuze Parijse school Les Amandières. De gelijknamige film zweeft zo’n beetje over het scherm, en soms vraag je je af waar hij naartoe wil. Door te putten uit haar eigen herinneringen om de vreugde en het verdriet van een klas jonge acteurs in de jaren 1980 in beeld te brengen, slaat regisseur Valeria Bruni Tedeschi de spijker op de kop. En zo ontwikkelt ‘Les Amandiers’ zich tot een vurige en bruisende tragikomedie. Noem dit maar het Franse antwoord op ‘Fame’, minder algemeen maar daarom niet minder meeslepend. (si)

‘Les Amandiers’ speelt momenteel in de zalen.