Experts vrezen ‘twindemie’ van griep en corona: «Griepvaccin extra belangrijk»
Om te voorkomen dat het griep- en het coronavirus deze winter samen zullen circuleren in een zogenaamde «twindemie», is het belangrijk om sterk in te zetten op de griepcampagne. Zo klonk het dinsdag op een persconferentie van huisartsenvereniging SSMG, waar ook viroloog Marc Van Ranst een licht wierp op de verwachtingen voor een mogelijk griepseizoen.
«Griep richt meer schade aan dan mensen denken», waarschuwt Aurore Girard, vicevoorzitter van de Société Scientifique de Médecine Générale (SSMG). «Zo kan het leiden tot ernstige complicaties, waardoor het risico op een hartaanval of longontsteking toeneemt.» Volgens Girard is het daarom belangrijk om in te zetten op een sterk preventiebeleid en er zo voor te zorgen dat mensen van 65 jaar en ouder ook deze winter goed beschermd zijn.
Voor deze leeftijdsgroep raadt het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) een vaccinatiegraad van 75 procent aan. Maar de cijfers van ons land circuleerden de afgelopen jaren slechts rond de 60 procent. «We hebben dus nog een lange weg te gaan om een optimale dekkingsgraad te bereiken», klinkt het.
Tijdens de winter van 2020 en 2021 was er wel een grote bereidheid om zich te laten vaccineren. «Iedereen had schrik van het coronavirus, maar ook van het influenzavirus», verklaart Marc Van Ranst, professor virologie en epidemiologie aan de KU Leuven. «Maar het jaar erna zagen we de cijfers al stabiliseren en zelfs afnemen», klinkt het. Volgens Van Ranst speelt vaccinvermoeidheid hierin een factor. Of er dit jaar wel een grote prikbereidheid zal zijn, valt af te wachten.
Trends uit buitenland voorspellen niet veel goeds
Toch is het griepvaccin ook dit jaar extra belangrijk aangezien we nog steeds kampen met de coronapandemie. Trends uit het buitenland doen vrezen dat België mogelijk ook te maken zal krijgen met een dubbele epidemie of «twindemie». Hierbij valt een nieuwe golf van het coronavirus samen met het opkomend griepseizoen. Experten waarschuwen voor deze gevaarlijke en dubbele virale schok.
Volgens Van Ranst kan bijvoorbeeld de influenza-activiteit op het zuidelijk halfrond een indicatie geven van wat we op het noordelijk halfrond kunnen verwachten. Zo was het griepseizoen in Australië, waar de winter net voorbij is, bijzonder virulent. Het land kende een vroegtijdige, snelle toename van griepgevallen, maar tegelijkertijd steeg ook het aantal coronagevallen er fors. «Een zorgwekkende situatie», oordeelt Van Ranst.
Toch is het niet zeker of ook België te maken zal krijgen met een twindemie en wanneer die dan zou vallen. «Het is onmogelijk om precies te voorspellen wanneer het volgende griepseizoen zal beginnen, welke virusstam zal overheersen en hoe ernstig de epidemie zal zijn», zegt Van Ranst. Veel zal ook afhangen van de maatregelen die (in het kader van het coronavirus) genomen worden.
Mondmaskers helpen, maar «niemand wil dat nog»
Wel opvallend is dat de coronamaatregelen die tijdens de winter van 2020-2021 werden genomen, zoals het dragen van mondmaskers en social distancing, sterk hebben bijgedragen aan het indammen van de griep. Zo is zelfs de B/Yamagata, een van de vier griepstammen die circuleert, weggevallen. «Hierdoor weten we dus wat we moeten doen om influenza te beperken, maar niemand wil deze maatregelen nog door de hoge maatschappelijke kost ervan», besluit Van Ranst.
In België worden naar schatting elk jaar gemiddeld 500.000 mensen getroffen door het virus, 1 op de 1.000 besmettingen vereist een ziekenhuisopname. Traditioneel loopt het griepseizoen van november tot maart. «Met de vaccinatiecampagne in oktober/november willen we hierop anticiperen», zo zegt Girard.