Diependaele en Stad Gent buigen zich over studentenkotenprobleem

Steeds meer studenten ondervinden problemen om een betaalbaar en kwaliteitsvol kot te vinden. De Vlaamse Vereniging voor Studenten (VVS) bracht het tekort aan betaalbare studentenhuisvesting eerder deze week opnieuw onder de aandacht. Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele nodigde de VVS meteen uit voor een gesprek. Volgens de N-VA-minister is het moeilijk om het probleem van de studentenkoten los te koppelen van de bredere problemen op de woonmarkt. Minister Diependaele wil de situatie op de markt goed in kaart brengen en plant verder overleg «met alle relevante actoren».

De VVS is blij dat er meteen overleg mogelijk was. «Er werden concrete engagementen uitgesproken zoals het onderzoeken van een Vlaams kotlabel, het reactiveren van leegstand in samenwerking met de lokale besturen en het samenbrengen van de verschillende actoren om bijkomend aanbod te creëren en te diversifiëren richting betaalbare koten», klinkt het.

Maar omdat veel studenten rekenen op snelle en concrete ingrepen, verwacht de VVS wel «resultaten op de zeer korte termijn».

Gent wil ‘matchmaker’ spelen

Ook de Stad Gent ziet de ernst van het probleem in. «Het huidige aanbod is zo duur dat veel studenten het niet kunnen betalen. We willen niet dat het recht op onderwijs in het gedrang komt», zegt schepen van Wonen Tine Heyse (Groen).

Voor elke 3 inwoners loopt er in Gent ook 1 student rond. Er kwamen de voorbije 20 jaar maar liefst 34.000 studenten bij, terwijl er in die periode slechts 3.800 erkende studentenkoten bijkwamen. «De boodschap is écht: er moet meer aanbod zijn», zegt Heyse. «Het is belangrijk om dat te blijven herhalen.»

Het probleem is niet nieuw, maar de stad kan het niet eenvoudig verhelpen, omdat het bouwen van studentenkoten voornamelijk een zaak is voor de private markt. In een actieplan wordt aangekondigd dat de stad matchmaker wil worden om grote panden en de juiste gronden te koppelen aan projectontwikkelaars. Het stadsbestuur wil daar een actieve rol in spelen.

Meer engagement onderwijsinstellingen

«We zijn de criteria aan het uitwerken», zegt Heyse. «Waaraan moet een grond voldoen om geschikt te zijn als studentenhuisvesting? In ruimtelijke uitvoeringsplannen gaan we opnemen dat grond gereserveerd wordt, uitsluitend voor studentenhuisvesting.» In het Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) voor de Dampoort is dat trouwens al het geval, omdat daar een campus komt. Het stadsbestuur onderzoekt ook aan een norm (een stedenbouwkundige last) voor onderwijsinstellingen, die hen verplicht ook huisvesting te voorzien.

Niemand weet hoeveel studenten er de komende jaren zullen bijkomen in Gent, maar universiteiten en hogescholen worden door het financieringsmodel aangemoedigd om in te zetten op hoge studentenaantallen. Zelf huisvesting voorzien is dan weer niet noodzakelijk rendabel. De stad vraagt aan onderwijsinstellingen sowieso nu al het engagement om bij uitbreiding van het onderwijsaanbod ook bijkomende huisvesting te voorzien.

Bouwprojecten moeten stijgen

Het opdelen van bestaande woningen om er studenten in onder te brengen, is vandaag verboden in Gent. En er is een streng reglementair kader zodat de nu al dure woonmarkt niet onder druk komt door verhuur aan studenten. De stad wil onderzoeken of hoekwoningen, die minder interessant zijn voor gezinnen, alsnog gebruikt kunnen worden voor studentenkoten. En ook hospitawonen kan uitgebreid worden van 1 studentenkamer naar 2 studentenkamers per huis.

Omdat de stad de woonmarkt niet volledig in de hand heeft, klonken geen concrete streefcijfers, maar het is duidelijk dat het aantal bouwprojecten flink moet stijgen. Dat moet de druk verlichten op de Gentse woningmarkt, die nu al erg duur is. Naar schatting 3.800 residentiële huizen, geschikt voor gezinnen, worden vandaag bewoond door studenten. Ook dat heeft een ontwrichtend effect op de woonfunctie die de stad wil vervullen.