BELGODYSSEE. Dakloos in tijden van corona: "Kwaliteit van onze opvang ligt nu hoger"

We gaan even terug in de tijd, naar begin maart van dit jaar. Enkele dagen voor de eerste lockdown voelt de gemiddelde Belg al dat er iets op komst is en bereiden we ons voor op enkele weken kamperen in ons kot. Eén groep heeft die luxe niet: de vergetenen van de quarantaine, dakloze mensen.
door
silke.vandenbroeck
Leestijd 3 min.

Hoe gaat het met de daklozen in Brussel tijdens deze pandemie? Volgens de cijfers van vorig jaar zijn er ongeveer 4.000 dakloze mensen in het gewest. Maar hoe moet je thuisblijven als je helemaal geen huis hebt? «Samusocial kan een duizendtal mensen opvangen», zegt Marie-Anne Robberecht, woordvoerder voor Samusocial. Dat is een organisatie die dakloze mensen onder meer helpt aan eten, onderdak en psychologische hulp.

Hotels voor daklozen

«Door de pandemie is onze werking in de war geschud», aldus Robberecht. «Achteraf gezien was het ook wel goed. COVID-19 heeft veel positieve dingen gebracht.» Dat komt vooral omdat de organisatie veel dakloze mensen in hotels heeft kunnen plaatsen, want veel hotelkamers blijven nu leeg. «De kwaliteit van onze opvang ligt daardoor veel hoger.» Hotels krijgen een vergoeding voor de opvang van deze mensen.

Ook de organisatie Doucheflux probeert in deze crisis dakloze mensen zo veel mogelijk op te vangen in hotels. Doucheflux is normaal een centrum waar daklozen, maar ook mensen in extreme armoede, zichzelf en hun kleren kunnen wassen. De organisatie heeft ook andere ondersteunende diensten om de mensen. «Sinds corona geven we onderdak aan mensen die op straat slapen, voornamelijk vrouwen. Dat doen we hier in een hotel in Brussel», vertelt Elisabeth Mareels, communicatieverantwoordelijke van Doucheflux.

Tweede lockdown

«Het grootste probleem van de tweede golf is de bijkomende tweede lockdown», zegt Robberecht. «Nu is er de nachtklok die alles moeilijker maakt. Mensen die geen plaats vinden in onze centra zijn verplicht om buiten te blijven.» Sinds kort krijgen dakloze mensen wel een attest dat ze geen verblijf hebben.

«Het leven op straat is lastiger nu. Eigenlijk mogen we ook niet meer op straat na 22 uur. De opvangcentra zitten allemaal vol. Als ik geen slaapplaats vind, slaap ik in het metrostation», getuigt een dakloze man anoniem in Brussel.

Ook voor Doucheflux vormt de nieuwe lockdown een probleem, al is het deze keer beter dan in april. «We hebben nu meer diensten die openblijven. En er is meer kennis en beschermingsmateriaal», stelt Mareels. «In de eerste golf werden daklozen berispt, soms zelf geïntimideerd omdat ze niet op banken mochten zitten. Nu is er meer begrip voor hun situatie.»

De meeste daklozen zie je niet

«Ik denk dat heel deze toestand een impact zal hebben op het beleid. Het heeft andere prioriteiten aangetoond», maakt Mareels zich sterk. «Corona heeft goede dingen gebracht, maar ik hoor ook veel verhalen van nieuwe mensen. Zij komen bij ons terecht omdat ze alles kwijt zijn door deze crisis. Daklozen zijn net zoals iedereen: heel verschillend. Dat vergeten mensen vaak. De meeste daklozen zie je gewoonweg niet, omdat ze niet willen dat je ze ziet. Niemand is daar fier op natuurlijk.»