Wat zal er veranderen onder het presidentschap van Joe Biden?

Het is momenteel razend spannend in de Verenigde Staten. Met nog enkele staten te gaan ligt de Democraat Joe Biden in koppositie, al kan alles nog steeds veranderen. De vraag is of in hoeverre de VS zijn (wereld)koers zal wijzigen met Joe Biden aan het roer. Al blijven verkiezingsbeloftes in de praktijk vaak beloftes en al kan een Republikeinse senaat veel roet in het eten gooien, in een gepolariseerd Amerika staat Biden meer dan ooit voor een ander verhaal. We lijsten zijn meest opvallende beloftes en veranderingen voor u op.

Economie

Over het economisch parcours van huidig president Trump zijn niet alle experts het eens. Ja, hij verlaagde de belastingen voor gezinnen en bedrijven en dat deed de economie groeien, maar het sloeg wel een gat in de begroting. Bovendien nam ook de economische ongelijkheid toe, terwijl de groei van de Amerikaanse economie nu ook weer niet zó spectaculair was. En hoewel Trump de economie probeerde te behoeden voor de klappen van de coronacrisis, is ook dat grotendeels mislukt – met grootschalige armoede en werkloosheid tot gevolg.

Biden staat dus voor een zware taak om de Amerikaanse economie weer aan te zwengelen. De Democraat is zeker niet de linkse socialist die Trump van hem maakt, maar ziet in tegenstelling tot die laatste wel meer heil in een sterke federale overheid. Die zou als motor van de economie fungeren door investeringen in onderwijs, infrastructuur en kmo's.

Biden beloofde ook het nationaal minimumloon te verhogen naar 15 dollar per uur – al was hij daar als senator een vurig tegenstander van. Hij wil dat betalen door bedrijven en hoge inkomens terug zwaarder te belasten.

Gezondheidszorg

Joe Biden heeft zich tijdens zijn campagne nooit echt willen uitspreken voor ‘Medicare for All', het plan om álle Amerikanen een eenvoudigere en genereuze gezondheidsverzekering te geven. Dat ambitieuze idee zou volgens hem te veel kosten, maar Biden wil wel Obamacare versterken en uitbreiden. Naast de private verzekeringsmaatschappijen zou er dan ook een federaal verzekeringsagentschap voor gezondheidszorg komen. Hij wil ook dat een commissie komt die de prijszetting van nieuwe medicijnen reguleert.

Klimaat

Volgens klimaatactivisten is de verschillende standpunten op het vlak van klimaatopwarming tussen Trump en Biden de belangrijkste reden dat Biden moet winnen. De klimaatplannen van Biden zijn niet echt ambitieus – met het “te linkse” klimaatplan ‘Green New Deal' wil hij niet geassocieerd worden -, maar tegenover klimaatnegationist Trump is Biden wel andere koek.

Met zijn eigen klimaatplan wil hij de VS tegen 2050 klimaatneutraal maken. Daarvoor wil hij twee biljoen dollar investeren in groen transport en natuurbehoud, een miljoen jobs creëren in de elektrische auto-industrie en anderhalf miljoen klimaatneutrale huizen bouwen. De avond van de verkiezingsdag herhaalde hij ook zijn belofte dat de VS onder zijn bewind weer in het Klimaatakkoord van Parijs zal stappen.

Vice-presidentskandidaat Kamala Harris. Foto AFP / Getty / M. Makela.

Polarisatie en buitenlands imago

De grootste verandering tussen Trump en Biden is waarschijnlijk de stijlbreuk. Het clowneske populisme van Donald Trump staat ver van de kalme toon van Joe Biden. Biden wil de Verenigde Staten, die nog nooit zo verdeeld zijn geweest, weer bij elkaar brengen met een andere, rustgevende retoriek. Met Kamala Harris als vice-president, een vrouw met Jamaicaanse en Indiase roots, trekt hij ook de kaart van de symbolische verzoening met minderheidsgroepen. De financiering van de politiemacht verlagen, zoals de Black Lives Matter-beweging vraagt, wil hij net als Trump echter niet doen.

Ook op buitenlands vlak wil Biden de strijdbijl begraven – al blijft de Amerikaanse profileringsdrang altijd prioriteit – en het imago van de VS in het buitenland herstellen. Zo wil hij de allianties die Trump onder druk heeft gezet “onmiddellijk” weer aanhalen. Daar hoort bij dat hij terug wil aansluiten bij de nucleaire akkoorden met Iran. Ook wil hij stoppen met de bouw van de grensmuur met Mexico.

Vuurwapens en abortus

Ook over vuurwapens en abortus – twee hete hangijzers in de Amerikaanse politiek – heeft Biden een andere mening dan Trump.  Biden positioneerde zich als senator al als voorstander van een strengere wapenwetgeving. Nu wil hij komaf maken met de productie en verkoop van semiautomatische wapens, en wil hij de aankoop van meer dan één vuurwapen per maand verbieden. Als praktiserende katholiek was Biden eerst tegen federale fondsen voor de uitvoering van abortus, maar vroeg in de campagne keerde hij onder druk van vrouwengroepen zijn kar.