Zelfs één kopje koffie brengt risico's met zich mee voor zwangere vrouwen

Een internationale studie naar het effect van cafeïne op zwangerschappen heeft uitgewezen dat zelfs de kleinste inname van het oppeppende middel het risico op onder andere een miskraam, doodgeboorte en ondergewicht bij geboorte significant verhoogt. De bevindingen zetten vraagtekens bij de officiële Europese richtlijnen voor cafeïnegebruik. 
door
nina.vandenbroeck
Leestijd 2 min.

Slecht nieuws voor alle vrouwelijke koffiedrinkers met een kinderwens, want koffie drinken tijdens de zwangerschap zou volgens nieuw onderzoek heel wat schadelijker zijn dan algemeen gedacht. De nieuwe studie bestaat uit een kritische synthese van het al bestaande onderzoek naar de cafeïne-inname van moeders (in wording) en werd gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift BMJ - Evidence Based Medicine. Alle cafeïnehoudende dranken, zoals ook energiedrankjes en in mindere mate cola en thee, brengen risico's met zich mee voor het ongeboren kind.

Richtlijnen zijn verkeerd

Voor het overzichtsartikel bekeek auteur Jack James van de Universiteit van Reykjavik 48 eerder uitgevoerde studies, en het verdict is streng."[Er is] overtuigende bevestiging van verhoogd risico… voor ten minste vijf belangrijke negatieve zwangerschapsuitkomsten: miskraam, doodgeboorte, lager geboortegewicht en / of klein voor zwangerschapsduur, acute leukemie bij kinderen en overgewicht en obesitas bij kinderen", klinkt het in de studie.

Volgens James schiet het huidige Europese advies rond cafeïnegebruik en zwangerschap, dat adviseert om niet meer dan 200 milligram koffie of ongeveer twee kopjes normale koffie te drinken, dan ook tekort. Het risico is op basis van eerder bewijs simpelweg te groot. De gezondheidsaanbevelingen in Europa, de VS en de VK moeten dus radicaal herzien worden, concludeert de auteur.

"Veel te alarmistisch"

De nieuwe studie is niet zonder controverse. Dr. Luke Grzeskowiak, een farmaceut aan de Australische Universiteit van Adelaide, zei aan BBC News de studie "veel te alarmistisch" en inconsistent met het al bestaande bewijs te vinden. Andrew Shennan van Kings College in Londen, professor in de verloskunde, zegt dat sommige van de bestudeerde onderzoeken valse resultaten aanleveren. Volgens hem is cafeïne net zoals andere stoffen in voedingswaren enkel schadelijk in hoge dosissen. De koffie-industrie raadt zwangere gebruikers ten stelligste aan zich gewoon aan de aanbevolen dosis te houden.

Unsplash

Een grote kritiek is dat de 48 bestuurde onderzoeken observationele studies zijn. Bij observationele studies heeft de onderzoeker geen controle over de bestudeerde personen, wat betekent dat er geen direct oorzakelijk verband tussen cafeïne en zwangerschapsrisico's kan worden vastgesteld. Het zou bijvoorbeeld zo kunnen zijn dat sommige van de bestudeerde vrouwen ook roken en dat dat een deel van het risico verklaart.

Volgens James hebben de door hem besproken onderzoeken echter wel degelijk rekening gehouden met controlefactoren zoals lichaamsgewicht, eerdere zwangerschapsgeschiedenis, alcoholgebruik, leeftijd en blootstelling aan vervuiling.