Bijna 1 op de 2 werkende Belgen kampt met angst en depressieve gevoelens

Dit blijkt uit een eerste grote coronastudie van KU Leuven en IDEWE, waarvoor meer dan 6.500 werkende Belgen werden bevraagd.

De coronacrisis brengt niet alleen fysieke, maar ook een aantal niet te verwaarlozen mentale gezondheidsklachten met zich mee. Bijna de helft van de werkende Belgen (48%) blijkt na een maand coronamaatregelen met angst en depressieve gevoelens te kampen. In de zorg- en de voedingssector loopt dit zelfs op tot 56%. Daarnaast verklaart maar liefst 38% van de respondenten slecht te functioneren. Dit blijkt uit een eerste grote coronastudie van KU Leuven en IDEWE, waarvoor meer dan 6.500 werkende Belgen werden bevraagd. Uit het onderzoek blijkt verder dat alleenstaanden en wie door de crisis niet werkt, het hardst worden getroffen door de coronacrisis.

Hoe voelen werkende Belgen zich na 4 weken lockdown? Dit wilden de KU Leuven en IDEWE, de grootste externe dienst voor preventie en bescherming op het werk, te weten komen in deze eerste van vier grootschalige bevragingen. Wat blijkt; voor bijna de helft (48%) leidt deze periode tot meer depressieve gevoelens en angstige gedachten. Zij ervaarden minstens 2 van de volgende klachten (iets meer dan gewoonlijk of meer dan gewoonlijk):

Werken in verschillende sectoren

De onderzoekers vergeleken verschillende sectoren met elkaar en kwamen erachter dat er grote verschillen zijn. Zo kampt maar liefst 56% van de werkenden in zowel de zorg- als de voedingssector met depressieve gevoelens en angsten, terwijl dit in de land- en tuinbouwsector ‘slechts' 39% is.

Over het algemeen is 61% van de respondenten tevreden met zijn job. De is het laagst in de voedingssector (49%), bij de hulpdiensten (52%) en in de logistiek en retail (55%). De kantoor- (66%), overheids- (66%) en de industrie & reinigingssector (67%) scoren hier dan weer het hoogst op.

"Het personeel in de zorg- en voedingssector trok al meermaals aan de alarmbel, niet alleen omwille van de hoge werkdruk en de moeilijke werkomstandigheden, maar ook omwille van de angst om zelf ziek te worden en om anderen te besmetten", zegt professor Lode Godderis. "Uit dit onderzoek blijkt dat ook werkenden uit andere sectoren het niet makkelijk hebben. Ook zij zijn bang voor het virus en de vele onzekerheden die deze nieuwe situatie met zich teweegbrengt. Daarnaast wordt er massaal getelewerkt en moeten gezinnen dat ook nog weten te combineren met de opvang en begeleiding bij het schoolwerk op afstand van hun kinderen."

Werken en mentale gezondheid

Het onderzoek ging ook na wat al dan niet werken doet met onze mentale gezondheid. Wat blijkt; tijdelijke werkloosheid heeft hier een belangrijke negatieve impact op. Zo ondervindt 38% van wie tijdens de coronacrisis nog volwaardig aan de slag is, klachten in het dagelijks functioneren. De klachten nemen toe naarmate men door de coronacrisis minder aan het werk is. Zo verklaart 45% van de deeltijds technisch werklozen dagelijks slechter te functioneren en bij wie volledig technisch werkloos is, loopt dit zelfs op tot bijna de helft (49%).

De omgekeerde beweging zien we bij de jobtevredenheid. Bij wie nog volwaardig werkt, is 62% tevreden over zijn job. De jobtevredenheid neemt af tot 50% bij wie deeltijds technisch werkloos is door de coronacrisis. Slechts 1 op de 3 respondenten die volledig technisch werkloos zijn, geeft aan tevreden te zijn over zijn job (33%).

"Ondanks de hoge werkdruk en de moeilijkere werkomstandigheden die heel wat stress en onzekerheid met zich meebrengen, blijkt uit dit onderzoek dat het al dan niet hebben van werk een cruciale factor in hoe we ons voelen", zegt Godderis. "Werk zal ook na de crisis een belangrijke impact hebben op onze mentale gezondheid en inzetten op veilig werk kan mentale gezondheidsklachten voorkomen. Daarom is het nu al belangrijk voor ondernemingen om een gesprek te hebben met hun werknemers over hoe ze de terugkeer naar het werk veilig willen aanpakken. Nodig werknemers uit om hierover mee na te denken; dat creëert meer inspraak waardoor de regels concreter en effectief ook gevolgd zullen worden,” aldus de professor.

Werken en gezin

Volgens de onderzoekers heeft de gezinssituatie een enorme impact op hoe we omgaan met ons werk en ons dagelijks functioneren.

Voor 38% van de werkende Belgen heeft de coronacrisis een negatieve weerslag op hun dagelijkse functioneren. Zij ervaarden minstens 3 van de volgende 6 klachten:

Alleenstaanden zonder kinderen (45%) hebben het het moeilijkst om om te gaan met de stress en de eenzaamheid als gevolg van de lockdown. Samenwonenden zonder kinderen scoren dan weer het best als gepeild wordt naar hun dagelijks functioneren.

Werk en emoties

Het onderzoek peilde ook naar de emoties van de werkende Belgen. Ruim de helft van de respondenten zegt ‘gespannen' (52%) te zijn en 38% is ‘bang'. Maar er zijn ook positieve emoties die het in deze tijden goed doen. Zo zegt een ruime meerderheid ‘alert' (85%), ‘aandachtig (81%), ‘vastberaden' (73%) en ‘energiek' (71%) te zijn.