Vlaamse balies wijzen op gevaren leugendetector

Het wetsvoorstel dat het wettelijk gebruik van de leugendetector regelt, garandeert onvoldoende de rechten van de verdediging. Dat zegt de Orde van Vlaamse Balies (OVB) naar aanleiding van de stemming over het wetsvoorstel die morgen in de plenaire Kamer geprogrammeerd staat. Het gebruik van de polygraaf - beter bekend als de leugendetector - wordt vandaag niet bij wet, maar via rondzendbrieven geregeld. Die zijn echter niet bindend. De Kamer keurt morgen wellicht een wetsvoorstel goed van Katja Gabriëls (Open Vld) dat een kader moet bieden voor het gebruik van de leugendetector in strafzaken. Politie en magistratuur waren daar vragende partij voor.

Het wetsvoorstel bepaalt dat een polygraaftest enkel mogelijk zal zijn in geval van een misdaad of een wanbedrijf en niet voor een loutere overtreding. De test kan ook enkel wanneer andere onderzoeksmiddelen onvoldoende gegevens opleveren. De betrokkene mag de test weigeren of op elk ogenblik stopzetten. Het verhoor wordt opgenomen en de advocaat mag dit volgen in een lokaal. Het is finaal aan de rechter om te beoordelen of hij of zij gevolg geeft of bewijswaarde hecht aan de resultaten.

In een reactie benadrukt de OVB dat ze fors gekant is tegen het gebruik van de leugendetector. De resultaten zijn immers niet betrouwbaar, verwijst de OVB naar wetenschappelijk onderzoek. Het apparaat detecteert immers geen leugens, maar registreert enkel bepaalde lichamelijke reacties wanneer een verdachte antwoordt.

De OVB merkt ook op dat de test in het wetsvoorstel niet wordt beschouwd als onderdeel van het verhoor. Dat betekent dat de rechtswaarborgen die van toepassing zijn op het verhoor niet worden gegarandeerd tijdens de test en de advocaat de verdachte niet rechtstreeks mag bijstaan. Op die manier worden de rechten van de verdediging onvoldoende gegarandeerd, vindt de Orde.

Ze vraagt zich ook af of de bevindingen van de test niet onbewust een grote rol gaan spelen bij de beslissingen van een rechter, laat staan bij het oordeel van een lekenjury. Hetzelfde geldt voor wanneer iemand weigert de test af te leggen. "Hoewel daaraan 'geen enkel rechtsgevolg kan worden verbonden', is het nog maar de vraag of dat vermoeden van onschuld in de praktijk gegarandeerd kan worden", vreest de OVB.

bron: Belga