Federale formatie - Grote vraagtekens over wat boodschap van informateurs aan de koning zal zijn
Maandag om 15 uur verwacht koning Filip de informateurs Joachim Coens en Georges-Louis Bouchez voor een verslag van hun werkzaamheden. Het is hoogst onduidelijk wat de boodschap van het duo zal zijn en welke volgende stap het staatshoofd zal nemen. Is de tijd rijp voor een preformateur? Wordt de opdracht van de informateurs toch nog verlengd? Welke partijen worden weerhouden voor een volgende fase? Is er nog een kans op een meerderheid met de twee grootste partijen van hun gemeenschap, N-VA en PS? Dat het in het duister tasten is over hoe de federale formatie nu verder moet, heeft veel te maken met de gebeurtenissen van de afgelopen week. Nauwelijks drie dagen nadat de informateurs hun gesprekken met de verschillende partijen hervat hadden na het kerstreces lekte de nota van Coens en Bouchez, kersvers voorzitter van respectievelijk CD&V en MR, uit. De nota, die al snel een centrumrechts etiket kreeg, kon op bijval rekenen bij N-VA die de nota 'realistischer' vond dan de nota van hun PS-voorganger Paul Magnette.
Bij de Franstalige socialisten werd niet geheel onverwacht minder enthousiast gereageerd op de nota. Het meest opmerkelijke was de verdeelde reactie bij Open Vld. Terwijl de partij woensdagavond het had over "een weinig ambitieuze CD&V-nota", vond Kamerlid Vincent Van Quickenborne de tekst een "goede basis" en een goede aanzet voor gesprekken. Bovendien leek er zware ruis te zitten op de relatie tussen Open Vld en N-VA, en meer bepaald de voorzitters Rutten en De Wever. Rutten zou haar telefoon niet opnemen en wilde niet ingaan op de uitnodiging om met de drie Vlaamse meerderheidspartijen te praten over de vorming van een mogelijk front, was de kritiek uit N-VA-hoek. CD&V bleef intussen aansturen op een coalitie met de N-VA.
Dit weekend startte dan het seizoen van de nieuwjaarsrecepties, waarop de partijvoorzitters de basis toespreken, waarbij het geweten is dat het voor de eigen achterban net iets uitgesprokener mag zijn. Zaterdag beet Bart De Wever in de Nekkerhal de spits af. Hij verzekerde dat de N-VA wel degelijk verantwoordelijkheid wil opnemen en deel wil uitmaken van een federale regering. Daarbij haalde hij zwaar uit naar zijn Open Vld-collega Gwendolyn Rutten door te benadrukken dat N-VA niet tot een regering wil toetreden om partijtoppers minister of premier te laten worden. In één adem reikte hij de socialisten de hand door te pleiten voor een sterk sociaal beleid en de verhoging van de laagste pensioenen.
Open Vld reageerde geprikkeld. Volgens Rutten neemt ze wel haar telefoon op, maar ze ziet het nut van een Vlaams front niet. "Een front vormen doe je tegen iets", vindt Gwendolyn Rutten. Voor Open Vld is de enige partner op federaal vlak de MR, met wie de partij zoveel mogelijk liberale accenten in het regeerakkoord wil krijgen. Kandidaat-voorzitter Bart Tommelein verzekerde dat Open Vld op Vlaams vlak een loyale coalitiepartner zal zijn die het volledig regeerakkoord wil uitvoeren.
De liberalen willen alvast dat er maandag een volgende stap in de formatie gezet wordt, kon afgeleid worden uit de verklaringen van medeonderhandelaars Alexander De Croo (Open Vld) als Waals MR-minister Jean-Luc Crucke. Deze laatste verklaarde in de rand van de MR-nieuwjaarsreceptie zondag dat zijn voorzitter en co-informateur Georges-Louis Bouchez maandag de koning zou adviseren een preformateur aan te duiden. Bouchez zelf riep in zijn toespraak op om zo snel mogelijk een regering te vormen om de opgang van de populisten een halt toe te roepen.
Maar gewezen sp.a-informateur Johan Vande Lanotte stelde zondag dat de uitnodiging van De Wever naar de socialisten niet links gelaten mag worden. Hij riep de informateurs op om een gesprek tussen PS en N-VA te faciliteren. Als dat niet lukt, is het dan zo.
bron: Belga