SOUNDCHECK. Amenra cureert voorstelling 'Above and Beyond': "Je moet verlies een plaats geven in je leven"

Tien dagen lang organiseert de Gentse Vooruit een festival rond rituelen, de dood, offers brengen, afscheid, zorg en pijn. Curators van dienst zijn Barbara Raes en Colin H. ‘Amenra' Van Eeckhout die een boeiend parcours uittekenden vol muziek, dans en performances.
door
Xavier
Leestijd 4 min.

Uit het programma blijkt dat er niet gefocust wordt op voor de hand liggende kommer en kwel, maar op de manier waarop er op een confronterende, maar louterende manier met pijn en verlies wordt omgegaan. Colin licht het even toe.

"Ik had in het verleden al eerder op een zeer positieve manier samengewerkt met de Vooruit. Ze leveren nooit half werk en ik vond het een eer dat ik samen met Barbara carte blanche kreeg om een niet voor de hand liggend programma samen te stellen. Het geeft me ook de kans om te tonen dat Amenra zoveel meer is dan louter een metal band en ook aansluiting zoekt met andere disciplines."

Je medecurator is Barbara Raes, ooit nog programmator in de Vooruit en gekend van Theater Aan Zee, maar momenteel de leidende kracht achter Beyond The Spoken.

"Een fantastisch initiatief waar nood aan is. In haar werkplaats creëert ze nieuwe rituelen voor niet-erkend verlies. Ze beschrijft het zelf als ‘vervel'- of ‘overgangsmomenten' waar in onze huidige samenleving nog niets voor bestaat. Het zijn afscheidsrituelen die zich richten op mensen die verder willen kijken dan één bepaalde godsdienst of levensbeschouwing. Ze doet daarvoor beroep op een uitgebreide artistieke kennissenkring waarvan er hier enkelen te zien."

Voel je de nood voor zo'n festival omdat er bij heel wat mensen toch een zekere schroom heerst om verlies, pijn of rouw toe te laten?

"Zeer zeker en ik voel dat zeer goed wanneer ik met Amenra heb opgetreden en mensen me na het concert aanspreken. Dan voel je de nood aan serieuze materie. Geladen onderwerpen hoef je niet te negeren, je moet ze een plaats geven in je leven. En het gevoel niet alleen te zijn in je tristesse biedt troost die een eerste stap kan zijn in een verwerkingsproces. Het is belangrijk om ervaringen uit te wisselen, hoe pijnlijk ze ook kunnen zijn."

Om net daardoor de lichtere kant van het bestaan innig te omarmen, niet?

"Iedereen wil uiteindelijk een positief verhaal schrijven in het leven, maar het zou geen inhoud hebben zonder ervaringen die pijn doen. En die moet je kunnen delen, want zo kom je dichter bij elkaar."

We zijn het afgeleerd om rouw, pijn, verlies en zelfs vreugde in een ritueel of ceremonie te gieten.

"We hebben de tools niet meer om dat te doen terwijl je door heel wat processen moet gaan om een trauma te kunnen verwerken. Iemand als Barbara heeft dat wel begrepen en handelt er ook naar. Daar kan iedereen zijn eigen spiritueel verhaal in een ceremonie laten gieten, al dan niet bijgestaan door kunstenaars uit verschillende disciplines. Met Amenra hebben we dat ergens ook gedaan. Onze concerten zijn een collectieve beleving die een louterend effect willen hebben op het publiek. Het boeit me hoe verschillende aspecten uit de zorgsector en de kunstwereld elkaar vinden en samen een oplossing aanreiken. Ik ben zelf maatschappelijk assistent, maar had nog nooit de link gelegd tot ik Barbara ontmoette."

Op het programma o.a. Peter Seynaeve met ‘Ain't Done Much Healing', een intiem, theatraal ritueel waarin banale objecten hun onmiddellijke waarde overstijgen. Gisèle Vienne zorgt via handpoppen in ‘Jerk' voor een uppercut rond seksualiteit, geweld en gore esthetiek terwijl ‘Proeven Van Troost' een literair-filosofische namiddag wordt rond verlies en verdriet. Colin zelf cureert op zondag 19 mei een volledige avond met Amenra en trapt nu donderdag het festival op gang met een ontbijt.

"Barbara en ik belichten dan het programma, we bekijken een kortfilm en luisteren naar getuigenissen of meningen van onze gasten. Een dag later ontmoet ik de Poolse choreografe Natalia Pieczuro voor ‘This Kind Of Bird Flies Backwards'. Dans en metal ontmoeten elkaar. Samen met een bevriende drummer en de gitarist van Amenra zorg ik live voor de soundtrack."

Ik kijk vooral uit naar schilder, beeldhouwer en performer Olivier de Sagazan. Hij start in een smetteloos maatpak en transformeert zichzelf met klei gaandeweg tot een ‘creature from hell'. Een soort levende Francis Bacon waar lelijkheid je confronterend in de ogen kijkt.

"Het strafste dat ik in tijden gezien heb. Hij creëert een levend beeldhouwwerk in zijn performance ‘Transfiguration'. Hij sculpteert zich volledig in om zo zijn eigen persoonlijkheid te vervagen. Soms mens, soms dier, soms een voorwerp... Hij is een soort moderne primitief en wat je ziet komt echt hard binnen. Hij heeft me gevraagd mee te doen, maar ik zou niet weten wat ik aan die perfectie kan toevoegen."

Je hebt zelf ook een avond met Amenra.

"Met Amenra brengen we de gekende dreigende totaalervaring die vooraf wordt gegaan door de Chinese Pan Daijing die elektronica vol venijn brengt. En daarvoor heb je nog Body Of Reverbs van de Italiaanse tattoo-artiest en geluidskunstenaar Michele Sarvadio. Hij tatoeëert live on stage en stuurt het geluid van de naalden – met de hand, geen machine - door een batterij synthesizers en effectpedalen. Een zeer bevreemdende ervaring. De voorlaatste dag van ‘Amen & Beyond' breng ik ook nog met Amenra, Barbara en Toni Kanwa Adikusumah ‘Uit handen geven', een vuurritueel met livemuziek voor al het niet-erkend verlies van Gent. Intens gaat het zeker worden, maar ik ben echt gelukkig dat de Vooruit ons een platform heeft gegeven dat het toelaat diep te graven. Ik zal er zeker rijker uitkomen."

Dirk Fryns

‘Amen & Beyond' loopt van donderdag 16 tot en met zondag 26 mei. Alle info vind je op vooruit.be.