Zacht eten heeft onze taal beïnvloed

Tienduizenden jaren geleden gaf de mens zijn bestaan als voedsel-verzamelaar op en werd sedentair. Dat betekent dat de landbouw zich ontwikkelde, wat dan weer zorgde voor nieuwe vormen van voedsel. Pap, melk en kaas maakten nu deel uit van zijn dieet. Zonder die zachte etenswaren had onze taal er wellicht heel anders uitgezien.
door
camille.van.puymbroeck
Leestijd 2 min.

Volgens een nieuwe studie die vorige week verscheen in het magazine Science werden met name labiodentale klanken mogelijk dankzij het zachte voedsel. Balthasar Bickel, linguïst aan de universiteit van Zurich en co-auteur van de studie, beschikte de mens 20.000 tot 100.000 jaar geleden nog niet over de letters 'f' en 'v'.

Overbeet

Het verband tussen spraak en eten lijkt misschien vergezocht, maar er zijn wel degelijk parallellen. Door veel zacht voedsel te eten, verandert namelijk de fysionomie van onze kaken. Er ontwikkelt zich een met name een overbeet; dat betekent dat de snijtanden in de bovenkaak meer naar voren staan dan die in de onderkaak. Jonge kinderen hebben bijna altijd een overbeet, maar door het dieet van jagers-verzamelaars wordt die geneutraliseerd. Een overbeet zorgt ervoor dat het uitspreken van labiodentale klanken 30% gemakkelijker is.

Kritiek

Er ontstond ook heel wat kritiek naar aanleiding van het onderzoek. Critici stellen dat de studie te veel belang hecht aan de invloed van de agrarische samenleving. Bovendien dreigt de linguïstiek te hervallen in een etnocentrisch en racistisch discours. Naast voedsel zijn er nog andere fatcoren die in acht genomen moeten worden. Zo hebben niet alle talen labiodentalen en kan ook de taal van naburige volkeren een invloed hebben op de spraakontwikkeling. Jordi Marcé-Nogué, onderzoeker aan de universiteit van Hamburg, heeft het ten slotte over het kip en het ei. Het feit dat de sedentaire mens begon te koken, kan er ook voor gezorgd hebben dat hij meer hersenen ontwikkelde en dus meer klanken kon produceren. De vraag is dus wat er eerst kwam.