Bibliotheken worden naast informatiecentra steeds meer belevingscentra

door
Belga
Leestijd 2 min.

De bibliotheek is anno 2018 een uitnodigende plek met een dubbele functie: het is een plaats waar informatie en materialen worden bijgehouden en uitgeleend, maar het is ook steeds meer een "belevingscentrum" aan het worden. Dat is een van de besluiten van een onderzoek naar onze bibliotheken op vraag van de Vlaamse Verenigingen voor Bibliotheek, Archief en Documentatie(VVBAD) door onderzoeksgroep Tor van de VU Brussel. Het gaat om een vervolgonderzoek op een gelijkaardige studie uit 2004. Deze keer namen 105 bibliotheken in Vlaanderen en Brussel eraan deel, een goeie 45.000 bibliotheekgebruikers vulden in de eerste helft van dit jaar vragenlijsten over de frequentie en de redenen van hun bibliotheekbezoek in.

De bibliotheken hebben als informatieverstrekkers sinds 2004 veel concurrentie gekregen door technologische vernieuwingen: in 2004 waren er nog veel fysieke dragers die inmiddels verouderd zijn, zoals cd's en dvd's. Tegenwoordig worden films en muziek veelal gestreamd. Destijds waren er ook nog geen smartphones met hun talloze digitale mogelijkheden om aan woord, beeld en klank te geraken.

Uit het onderzoek komt naar voren dat materialen uitlenen nog steeds een enorm belangrijke kerntaak van de modale Vlaamse bib is: boeken blijven enorm populair (98 procent van de uitleningen), voor dvd's en strips is er zelfs een lichte stijging, maar het uitlenen van cd's gaat in dalende lijn, onder meer omdat jongeren steeds meer een beroep doen op streamingdiensten.

De bibliotheken krijgen goede rapportcijfers van hun gebruikers: in vergelijking met 2004 is de tevredenheid van de gebruikers fel toegenomen, zowel over het aanbod dat in de bibliotheken te vinden is als over de openingsuren, de dienstverlening en de infrastructuur.

Opmerkelijk is nog dat een bibliotheek vandaag de dag vaker en langer wordt bezocht dan bij het vorige onderzoek: in 2004 ging "slechts" 6,4 procent van alle respondenten wekelijks of vaker naar de bib, in 2018 gaat 15,8 procent van alle respondenten wekelijks of vaker naar de bib. Wie vaker komt, brengt er overigens ook meer tijd door. Er worden ook steeds vaker activiteiten georganiseerd.

De onderzoekers stellen ook vast dat de bibliotheek nog niet als een echte "ontmoetingsplaats" wordt ervaren: slechts een op de vijf bezoekers gebruikt de bib als ontmoetingsplaats, maar 59,8 procent vindt wél dat de bib als ontmoetingsplaats moet kunnen dienen.

In het Vlaams Parlement vond donderdag een hoorzitting plaats over de petitie "Een bib voor iedereen" waarmee de VVBAD vraagt om erop toe te zien dat de bibliotheek een basisdienst blijft voor iedereen. De petitie werd door meer dan 56.000 mensen ondertekend en als verzoekschrift ingediend in het Vlaams Parlement. De ondertekenaars van de petitie maken zich zorgen omdat lokale bibliotheken dreigen te verdwijnen omdat de gemeenten sinds 2016 niet langer verplicht zijn om een bibliotheek te hebben.

bron: Belga