Spanje én Groot-Brittannië verdedigen oplossing voor geschil over Gibraltar
Behalve het brexit-akkoord en een politieke verklaring over de Brits-Europese handelsrelaties, hebben de Europese leiders zondag ook een aantal verklaringen aangenomen die elke twijfel moeten wegnemen over een reeks netelige kwesties. Zo ook over de status van Gibraltar, waarover nog geen 24 uur voor de start van de top een diplomatiek akkoord gevonden werd. Zowel de Britse premier Theresa May als de Spaanse eerste minister Pedro Sanchez verdedigde vandaag de overeengekomen tekst. Een deel van Mays Conservatieve partij beschuldigde haar er zaterdagavond van "nieuwe toegevingen" gedaan te hebben aan de EU. De Spaanse premier Sanchez had met zijn "veto" tegen het brexit-akkoord gedreigd als Londen niet schriftelijk verklaarde dat Gibraltar later niet automatisch binnen het toepassingsgebied van een Brits-Europees handelsakkoord zou vallen. Spanje, dat belangen in de Britse rots claimt, eiste medezeggenschap.
Een interpretatieve verklaring die bij het brexit-akkoord is gevoegd en die vandaag mee goedgekeurd werd, bevestigt het akkoord van zaterdagmiddag en komt aan de Spaanse wensen tegemoet. Gibraltar zal niet automatisch gedekt worden door toekomstige verdragen, luidt het. Willen de Europese en de Britse onderhandelaars een akkoord sluiten dat ook op Gibraltar van toepassing is, dan is het fiat van Madrid vereist.
In Spaanse regeringskringen wordt van een grote overwinning gesproken omdat het land nu "de sleutel voor de relaties tussen de EU en Gibraltar in handen heeft". Maar ook Theresa May toonde zich tevreden met de korte verklaring die als bijlage aan het terugtrekkingsverdrag wordt toegevoegd. "We hebben ons ervan verzekerd dat Gibraltar mee onder het terugtrekkingsakkoord en de transitieperiode valt", zei ze op haar persconferentie. "Laat er geen twijfel over bestaan: voor het toekomstig partnerschap zal het Verenigd Koninkrijk voor heel zijn familie onderhandelen, dus ook Gibraltar. Ik ben trots dat Gibraltar Brits is en zijn grondwettelijke status zal niet veranderen", zei May.
De andere verklaringen gaan onder meer over burgerrechten, eerlijke concurrentie, de 'backstop' voor de Ierse grenskwestie, het visserijbeleid waarover Londen en Brussel nog een apart akkoord willen sluiten, het klimaatverdrag van Parijs en de eventuele verlenging van de transitieperiode na de brexit.
bron: Belga