Vanaf 2021 geen wegwerpplastic meer
en bijzonder grote meerderheid van de leden van het Europees Parlement heeft woensdag gekozen voor een verbod op het gebruik van wegwerpplastic vanaf 2021. De parlementsleden willen bovendien dat de producenten meebetalen voor de opruiming van plastic zwerfvuil.
De tien meest voorkomende wegwerpplastics maken meer dan 70 procent uit van het zwerfvuil op zee. Daarom heeft het Europees Parlement zich woensdag massaal achter een voorstel van de Commissie geschaard om een einde te maken aan het gebruik van die producten. 571 parlementsleden steunen het Commissievoorstel, 53 parlementsleden stemden tegen. Vierendertig leden onthielden zich.
Het oorspronkelijke voorstel werd op verschillende punten aangepast. Zo werd de lijst met plastic wegwerpproducten waarvan het gebruik vanaf 2021 verboden moet worden, uitgebreid. Aan de plastic wattenstaafjes, bestek, borden, rietjes, roerstaafjes en ballonnenstokjes voegden de parlementsleden ultralichte plastic zakjes, oxo-afbreekbare verpakkingen (die niet helemaal afbreekbaar zijn) en piepschuimen voedsel- en drankverpakkingen toe. Het argument om die producten te verbieden, is dat er voldoende duurzame en betaalbare alternatieven voorhanden zijn.
Vreugde bij de Belgische Europarlementsleden
De Belgische Europarlementsleden reageren tevreden op goedkeuring van de nieuwe richtlijn. «Essentieel», zegt Mark Demesmaeker (N-VA), «is dat producenten voortaan ook moeten meebetalen voor het opruimen van zwerfvuil. In Vlaanderen dragen producenten al bij in de strijd tegen zwerfvuil, bijvoorbeeld via de bewustwordingsacties van Mooimakers. Maar het Europese voorstel gaat verder en zorgt voor een structurele en kostenefficiënte oplossing.» Maar uiteraard blijft de strijd tegen zwerfafval een gedeelde verantwoordelijkheid en heeft ook de consument een belangrijke rol te spelen, zegt Demesmaeker.
Bart Staes (Groen) wijst erop dat de nieuwe wetgeving niet uitsluitend op wegwerpplastic slaat, maar ook op de «spooknetten» van de visserijsector. «Die sector gaat bijzonder slordig om met zijn - grotendeels van plastic gemaakte - visnetten. Maar liefst een derde van de netten komt niet terug aan land. Ze blijven in zee drijven en vangen of verstikken nog steeds vis en andere zeedieren. Het Europees Parlement wil hier concretere actie tegen zien. Zo moeten de EU-landen bijvoorbeeld een statiegeldsysteem voor visnetten invoeren.»
De nieuwe regels zijn nog niet definitief verworven. Over het dossier moet het Europees Parlement nu onderhandelingen aanknopen met de Europese lidstaten, die hun standpunt naar alle waarschijnlijkheid volgende week woensdag bepalen. Voor het parlement zullen de onderhandelingen geleid worden door de Belgische Frédérique Ries (MR).