Dossier: Je darmstelsel, een tweede set hersenen?

Mensen die lijden aan angstsyndromen of depressies hebben een grotere kans om ook een prikkelbare darm te hebben, en omgekeerd. Dat komt omdat je darmen fysiek en biochemisch verbonden zijn met je hersenen. Voor de fysieke connectie tussen de darmen en hersenen zorgt het centrale zenuwstelsel, dat alle lichaamsactiviteiten dirigeert. De nervus vagus is een grote zenuw die signalen stuurt tussen de darmen en hersenen. De hersenen zijn ook verbonden aan de darmen door darmmicroben. Moleculen die hier worden geproduceerd kunnen optreden als signalen die de hersenen kunnen detecteren.

Probiotica

Patiënten met PDS hebben eigenlijk last van een communicatiestoring tussen de hersenen en darmen. Om die storing te herstellen helpen probiotica. Probiotica zijn levende micro-organismen, meestal bacteriën. Je kan ze innemen in de vorm van een zuiveldrankje, tabletten of poeder. Ze kunnen een bepaald gezondheidsvoordeel met zich meebrengen als je er voldoende van inneemt. Het woord probiotisch is afkomstig van de Latijnse woorden ‘pro', wat ‘bevorderen' betekent, en het woord ‘biotisch', wat verwijst naar ‘leven'. Om het label probiotisch te krijgen moet het product in kwestie kunnen aantonen dat de bacteriesoort effectief bevorderend is voor de gezondheid. Helaas wordt de term te pas en te onpas gebruikt door voedsel- en farmaceutische bedrijven die sommige bacteriën als probiotisch bestempelden, zelfs als daar geen wetenschappelijk bewijs voor bestond. Dit heeft ertoe geleid dat de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) het woord ‘probiotisch' heeft verbannen op alle voeding in de Europese Unie. Er is echter nieuw bewijs dat aantoont dat sommige bacteriesoorten echt gezondheidsvoordelen met zich meebrengen. Ze kunnen gunstig zijn voor mensen met aandoeningen zoals het prikkelbaredarmsyndroom, maar ook eczeem, dermatitis, ongezonde cholesterolwaarden en leverziekte.

Fitte darmen en hersenen

Nieuw onderzoek heeft aangetoond dat probiotica niet alleen nuttig zijn voor de darmflora, maar ook voor je hersenen en mentale gezondheid. Een aantal ziektes, waaronder sommige hersenafwijkingen, is gelinkt aan een hoger aantal ziekmakende darmbacteriën. Sommige probiotica zouden de gezonde bacteriën kunnen herstellen in de darm, om zo de symptomen van hersenafwijkingen te verminderen, zoals angst, stress en depressie. Probiotica, zoals Bifidobacterium infantis, Lactobacillus helveticus et Bifidobacterium longum, produceren stoffen die inwerken op de hersenen. Ze produceren serotonine en gamma-aminoboterzuur, twee neurotransmitters die de gemoedstoestand beïnvloeden. Deze ‘psychobiotica' openen zo de weg naar nieuwe methoden voor de behandeling van gedragsziekten. De tests zijn alvast veelbelovend.