Presidentsverkiezingen Rusland - "Eerder een kroning bij plebisciet"
De presidentsverkiezingen in Rusland zijn niet echt een verkiezing van een president zoals in het Westen, maar eerder "een kroning bij plebisciet" van een leider waarachter de bevolking zich schaart. Katlijn Malfliet, hoogleraar Russische politiek aan de KU Leuven, stelt dat de zeven kandidaten die zondag uitkomen tegen huidig president Vladimir Poetin, "kansloos maar niet betekenisloos" zijn. "Het gaat niet om een vrije competitie tussen kandidaten waaruit de kiezer kan kiezen", aldus Malfliet. "De kiezers scharen zich achter een leider van wie men vindt dat hij de komende zes jaren Rusland kan leiden. Het is dus eerder een kroning bij plebisciet: willen jullie Poetin nog als leider zonder alternatief de komende zes jaar."
Behoudens grote verrassingen rijft Poetin zondag een vierde mandaat als president binnen. In de peilingen krijgt hij zowat 70 procent van de stemmen. Aangezien in Rusland geen kiesplicht bestaat, is het opkomstpercentage ook belangrijk. Idealiter zou dat eveneens rond de 70 procent moeten bedragen.
Zeven andere kandidaten nemen ook deel aan de race naar het Kremlin, maar de meest populaire behaalt in de peilingen slechts ongeveer 7 procent. "De andere kandidaten zijn kansloos, maar niet betekenisloos", aldus de Ruslandexperte. "Zij vertegenwoordigen immers allemaal een element uit het publieke leven. Vladimir Zjirinovski van de Liberaal- Democratische Partij van Rusland (LDPR) vertegenwoordigt zo het Russisch nationalisme, 'Rusland voor de Russen'. Dat gaat voor Poetin te ver, Rusland moet voor hem multinationaal zijn", legt Malfliet uit.
Door die kandidaten krijgen de verkiezingen weliswaar meer kleur. "Al die kandidaten spreken een klein deel van de kiezers aan. De autoriteit van Poetin zonder alternatief steekt daar ver boven uit."
De hoogleraar verwacht dat Poetin na zijn herverkiezing in zijn buitenlands beleid onder andere de Euraziatische Economische Unie verder zal ontwikkelen. Daar maken nu al vijf voormalige Sovjetrepublieken deel van uit. "Rusland schaamt zich ook niet om daarbij het voorbeeld van de Europese Unie over te nemen", zegt ze. "Ik denk dat Europa verder gevaar loopt om in zijn concept nog meer te worden ondermijnd. De komende zes jaar zal Rusland nieuwe relaties aanknopen met de individuele lidstaten."
Eigenlijk is het leiderschap in Rusland onaantastbaar, stelt de hoogleraar nog. "Poetin en het Kremlin zijn de kiezer geen verantwoording verschuldigd, want ze hangen niet af van inkomsten uit belastingen. Poetin heeft immers de controle over de gas- en oliesector. Eens hij gekroond is bij plebisciet, hoeft hij geen verantwoording meer af te leggen. Men geeft aan die leider de mogelijkheid om Rusland naar het beste van zijn kunnen te besturen."
Malfliet merkt nog op dat nu ook naar een opvolger voor Poetin zal moeten worden gezocht, door zijn leeftijd en wettelijke beperkingen aan het ambt. Een opvolger die in staat zal moeten zijn om een relatieve binnenlandse stabiliteit te garanderen. "We denken altijd in onze termen over de politiek in Rusland, maar eigenlijk moeten we de Russische politiek op een andere manier bekijken, met aandacht voor de specifieke kenmerken van het Russische leiderschap."
bron: Belga