Aan de slag als vrijwilliger? Dit zijn de basisregels
1,8 miljoen Belgen oefenen een bepaalde vorm van vrijwilligerswerk uit. Dat zijn voornamelijk jongeren (tussen 15 en 29 jaar) en senioren (60 jaar en ouder). Favoriete domeinen zijn sport, de culturele en de sociale sector. Iets voor jou? Weet dan dat er op wettelijk vlak enkele regels zijn.
Ben je werkloos en wil je graag een handje helpen in de cafetaria van je voetbalclub? Dat mag. Als vergoede werkloze mag je immers een vrijwillige activiteit verrichten. Je moet daar dan wel vooraf het werkloosheidskantoor van de RVA schriftelijk van op de hoogte brengen via het formulier C45B. Je aanvraag wordt binnen de 12 dagen goedgekeurd of geweigerd, maar je moet er niet op wachten om je activiteit te starten. Bij een eventuele weigering moet de directeur van het werkloosheidskantoor die motiveren.
Rode Kruis
Wordt de activiteit niet uitgeoefend bij een plaatselijke voetbalclub, maar bij een organisatie zoals het Rode Kruis, die in meerdere regio's actief is, dan moet die organisatie de aanvraag indienen. Dezelfde voorwaarden gelden voor gepensioneerden. Krijg je echter een vergoeding van de mutualiteit omwille van een arbeidsongeschiktheid, dan moet je eerst wachten op de goedkeuring van de adviserend geneesheer. Krijg je een uitkering van het OCMW, dan zal je dossierbeheerder je al dan niet groen licht geven.
Kosten en terugbetalingen
Wat met de eventuele terugbetaling van brandstofkosten? Dat is geen probleem. Gemaakte kosten in het kader van een vrijwillige activiteit kunnen perfect teruggevorderd worden, op voorwaarde dat je de organisatie een kwitantie, een factuur of een kasticket bezorgt.
Terugbetalingen kunnen ook forfaitair gebeuren. Er zijn echter wel grensbedragen. Voor 2017 waren die wettelijk vastgelegd op 33,36 euro per dag en 1.334,55 euro per jaar. Daar mag je je verplaatsingskosten bijtellen (indien die niet meer dan 2.000 kilometer per jaar bedragen). Je kan een terugbetaling van 0,346 euro per kilometer met de auto en 0,20 euro per kilometer met de fiets krijgen. De organisatie voor wie je vrijwilligerswerk verricht beslist echter zelf of ze je al dan niet terugbetaalt. Indien je meerdere vrijwillige activiteiten verricht, mag je in verhouding meer terugbetalingen ontvangen. De grensbedragen blijven dezelfde.
Aansprakelijkheid
Een ongeluk is snel gebeurd. Je morst rode wijn op een mooi Armanipak, waardoor het niet meer te redden valt. Ben je dan aansprakelijk? Gelukkig niet! De organisatie waarvoor de vrijwilliger werkt, wordt als verantwoordelijke beschouwd en moet de eventuele schade vergoeden. Ze is verplicht om een verzekering aan te gaan, behalve als er geen overkoepelende instantie is en als ze geen betaald personeel tewerkstelt. Een ernstige fout blijft echter een ernstige fout. Wanneer je in staat van dronkenschap een ongeval veroorzaakt, word je dan ook altijd aansprakelijk gesteld.