"Zelfverwonding opgeven is niet gemakkelijk"

Zelfverwonding blijft een taboeonderwerp. Eline Van Gils, ex-studente sociale readaptatiewetenschappen (UC Leuven-Limburg) onderzocht het fenomeen en ontwierp een begeleidingsboekje om deze jongeren te helpen.
door
Matthias
Leestijd 2 min.

"Ongeveer 1 op de 5 Vlaamse jongeren verwondt zichzelf. Het gaat dan bijvoorbeeld over zichzelf krassen. Het zijn schokkende cijfers, maar toch blijft zelfverwondend gedrag nog een taboeonderwerp bij de grote meerderheid van de bevolking. Hierdoor houden jongeren dit gedrag vaak jarenlang verborgen voor hun omgeving. Bovendien is de drempel naar professionele hulpverlening vaak groot", vertelt Van Gils.

Van Gils wou zich een beeld vormen over de beweegredenen, de noden van de jongeren en de manier waarop begeleiders met de adolescenten kunnen omgaan. Onderzoekers brengen vooral risicofactoren in kaart, maar er is nog weinig informatie over beschermings-maatregelen. Daarom ging ze op onderzoek uit. Ze verdiepte zich in literatuur over zelfverwondend gedrag. Daarnaast nam ze interviews af van begeleiders van vzw Cirkant, een organisatie die hulp biedt aan mensen met een complexe opvoedings- en leefsituatie, waar ze stage liep. Ten slotte interviewde ze vijftien meisjes die aan zelfverwonding doen. Ze vertelden haar over hun geschiedenis van zelfverwondend gedrag: over hoe het ooit begon en op welke manier dit gedrag zich uiteindelijk manifesteerde in hun leven. Sommigen verwondden zich om zichzelf te straffen. Voor andere meisjes was zichzelf verwonden als een soort drug, een pijnstiller waar je steeds hogere dosissen van nodig hebt. Met die informatie ging Van Gils aan de slag om een begeleidingsboekje te ontwikkelen.

Prenten

Van Gils: "In het boekje bied ik handvaten aan voor het begeleiden van jongeren die zichzelf verwonden. Het probeert enerzijds inzicht te bieden in het onderwerp door middel van prenten, teksten en citaten. Anderzijds worden er verschillende opdrachten aangeboden die de jongeren zelf of met behulp van een begeleider kunnen uitvoeren. Een van die manieren is de ‘kosten-batenanalyse'. Hierbij schrijven de adolescenten de voor- en nadelen op van zelfverwonding. Daarnaast kunnen ze argumenten in kaart brengen om hun gedrag te veranderen. Vaak kunnen ze het pas loslaten als ze bijvoorbeeld de spanningsontlading, die sommigen voelen als ze zichzelf verwonden, door middel van een andere activiteit kunnen ervaren. Sommigen gaan bijvoorbeeld sporten om te ontladen, anderen houden zich liever creatief bezig." Of ze nog een boodschap heeft voor de jongeren? "Leer jezelf respecteren, want je bent het waard. Met vallen en opstaan, gebruikmakend van alle krachten en sterktes die je bezit."

Zit je ergens mee? Bel dan anoniem en gratis naar 106 of chat op www.tele-onthaal.be. Eline van Gils nam deel aan de Vlaamse Scriptieprijs. Haar thesis en begeleidingsboekje kan je terugvinden op www.scriptiebank.be.