Nightwatch: "Dimitri speelt zeerbehoorlijk piano"

Toen de Gentse onafhankelijke boekhandel Het Paard Van Troje in 2014 door een lek in een van de bovenliggende appartementen heel wat waterschade had opgelopen, organiseerde Wouter Deprez samen met een handvol literatuurfans een benefiet in de Vooruit. Achteraf raakte Dimitri Verhulst in gesprek met Peter Vandenberghe, pianist annex componist en bezieler van het avontuurlijke jazztrio Too Noisy Fish.

Dimitri Verhulst: "Ik kende vooral Flat Earth Society waarin de heren spelen. Zodra ik ze vanuit de coulissen als Too Noisy Fish zag optreden, werd ik echt van mijn sokken geblazen. De manier waarop ze muziek benaderen is echt wel uniek. En blijkbaar liet ik op hen ook een indruk na. Ze vielen vooral voor het ritme in mijn woorden en zinnen. Even later zaten we samen te brainstormen."

Peter Vandenberghe: "Het vertrekpunt voor ‘Nightwatch' waren de twee films van mijn vrouw (videaste Trisha De Cuyper, red.) en haar collega Jan Lapeire. Ik wilde daar al langer iets mee doen. Na Dimitri's performance zag ik een mooi vertrekpunt om uit drie registers één geheel te maken. ‘Sisters' toont twee meisjes in een chique maar verlaten villa. Wat ze er doen, waarom ze er zijn of op wie ze eventueel wachten is niet duidelijk."

"De tweede film, ‘Nightwatch', is een portret van een nachtwaker in het centrum van een grote stad. Het lijkt er op dat hij de meisjes vanuit zijn locatie observeert. De twee werelden vermengen zich niet, maar de films worden wel simultaan geprojecteerd. Zo ontstaat er wel een zeker verband en een sterke spanning. Je kan het omschrijven als een abstracte thriller."

Dimitri: "Doordat ze geen verband met elkaar hebben, het was even zoeken naar een juiste invalshoek toen ik er de woorden voor begon te schrijven. Maar eigenlijk werd het al snel duidelijk dat die samenhang niet geforceerd mocht worden. De toeschouwer moet het verhaal maar in zijn of haar geest schrijven. Geef het grote geheel maar zelf vorm, dat werkt hier het beste."

Er is dus geen waarheid?

Dimitri: "Nee en dat kan best confronterend werken. (lachend) Bij wie het al gezien heeft, komen er vaak enge dingen naar boven uit het onderbewustzijn. Nee, serieus. Ik geef vaak een welgemikte pas in een bepaalde richting en zo kan ik het wat sturen. Maar iedereen is vrij om de hoek te kiezen van waaruit de bal richting doel wordt getrapt. Als ie maar zit."

Veel mensen hebben er nochtans nood aan om bij de hand te worden genomen.

Dimitri: "We worden al zoveel bij de hand genomen, alsof we allemaal achterlijke wezens zijn. Leve de vrijheid van de verbeelding, leve de vrije associatie. We hebben hier echt een voorstelling gemaakt die niet de geijkte paden volgt. Net daarom doe ik het zo graag."

Peter: "Ik herinner me een neef van mijn vrouw die de voorstelling had gezien. Een architect en eerder een rationeel iemand. Hij had het in het begin wat moeilijk. Zodra hij zich voornam om naar de voorstelling te kijken als een natuurdocumentaire werkte het wonderwel voor hem. Je kan dus best zonder verwachtingspatroon komen kijken. Dompel je gewoon onder in wat er gebeurt."

De hele voorstelling wordt begeleid door een live soundtrack waarbij filmmuziek, jazz, improvisatie en hedendaagse muziek hand in hand gaan. Zoiets schept verwachtingen.

Dimitri: "Ikben omringd door drie klasbakken die hun instrument perfect beheersen. Daardoor kan ik me ook een beetje een muzikant voelen op het podium. Met de twee films hebben we natuurlijk een zeer strenge dirigent, maar binnen die beperktheid is het net heerlijk manoeuvreren. Ik stel vast dat ik vaak het best presteer wanneer ik in opdracht schrijf. De krijtlijnen waarbinnen je opereert zijn duidelijk. Dat heeft voor mij een goede invloed op de creativiteit."

Peter: "Dimitri speelt trouwens zeer behoorlijk piano, al omschrijft hij het zelf als ‘spelen als een zatte Pool'. En als zanger voelt hij zich ook zeer goed binnen dit geheel. Het is mooi om te zien hoe hij met zijn woorden meegaat in het ritme van de muziek en de voorstelling. Timing is essentieel binnen dit gegeven en ik kan je zeggen dat Dimitri een schrijver is met een uitzonderlijk gevoel voor ritme."

De live gesproken/gezongen tekst is geen verhaal. Wat is jullie boodschap?

Peter: "De wachtende mens zit vol twijfels. De manier van zijn, het zoeken naar verwantschap, connectie of het invullen van verlangens om vast te stellen dat we telkens op onszelf terugvallen."

Dimitri: "Er zit eenzaamheid en hoop in de beelden. Aan de ene kant de nachtwaker die 's nachts in het donker leeft en beseft dat zijn leven langzaam maar zeker aan het indommelen is. Aan de andere kant die twee jonge meisje aan de vooravond van een leven dat nog wakker aan het worden is. Bij de ene ligt er een leven in de herinnering dat zeker geen reden tot feesten geeft en bij de andere gaat de rolluik van dat leven pas open en valt het licht gretig binnen. Die twee werelden met elkaar laten crashen is best boeiend. Eigenlijk kan je ‘Nightwatch' makkelijk vier keer gaan bekijken. Een keer voor de beelden, een keer voor de woorden en een keer voor de muziek. De vierde keer voeg je alles gewoon samen."

Dirk Fryns

Nightwacht is te zien op 01/12 in CC Het Loo in Tessenderloo.