Gezondheidszorg in gevangenissen moet bevoegdheid van Volksgezondheid worden
De bevoegdheid over gezondheidszorg in de gevangenissen overhevelen van de minister van Justitie naar die van Volksgezondheid wordt geen "gemakkelijke hervorming". Er is vandaag politieke wil voor die overdracht, en naar aanleiding daarvan publiceert het Federaal Kenniscentrum voor Gezondheidszorg (KCE) dinsdag een rapport over die hervorming. "Er zal veel energie nodig zijn, en ook de nodige bijkomende middelen, om ons land uit de internationale verdomhoek te halen en te komen tot een menswaardige en toegankelijke zorg voor alle gedetineerden", aldus het KCE. Voor het rapport bracht het kenniscentrum de huidige zorgorganisatie in kaart en formuleerde het hervormingsvoorstellen.
Zowel vanuit België als het buitenland kwam er al vaker kritiek op de Belgische penitentiaire zorg. Ook in het KCE-rappport blijkt opnieuw dat er nog veel werk aan de winkel is. De zorgverleners in de gevangenissen zijn weliswaar vaak zeer toegewijd, maar ze kampen met vele problemen: te weinig financiële en menselijke middelen, gebrek aan coördinatie, zorgcontinuïteit, communicatie, opleiding en versnipperde bevoegdheden.
Gedetineerden zelf gebruiken vaak geneesmiddelen, vooral psychofarmaca. Er is een hoge frequentie van infectieziekten, psychische aandoeningen en druggebruik. Gemiddeld gaan gedetineerden 18 keer per jaar naar een huisarts en drie keer naar een psychiater.
Het KCE spreekt van "ontoereikende zorg" in de gevangenissen, met een slechte gezondheid als gevolg. Penitentiaire zorg is daarom niet alleen van belang voor de gevangenissen zelf, maar voor de volledige samenleving.
In het rapport wordt nog een hele reeks vaststellingen en problemen opgelijst die niet bijdragen tot een zorg van goede kwaliteit. De drie principes daarover van de zogenaamde Mandela Rules, die de VN in 2015 aannamen, worden al vermeld in de Belgische wetgeving, maar zijn nog maar gedeeltelijk geïmplementeerd.
Uit talrijke buitenlandse voorbeelden bleek al dat voor de naleving van die principes de penitentiaire zorg het best onder Volksgezondheid valt. De cultuur binnen het gevangeniswezen spoort niet noodzakelijk goed met de visie vanuit de zorg, klinkt het in het rapport. "Meer nog, de huidige aanpak verschilt sterk tussen de verschillende penitentiaire instellingen."
De penitentiaire zorg kost de FOD Justitie jaarlijks 43 miljoen euro, voor het merendeel (60 procent) personeelskosten.
bron: Belga