Wat je moet weten over 'Dunkirk'

1. Geïnspireerd op een waargebeurd verhaal

‘Dunkirk', de tiende film van de regisseur van ‘Batman Begins' en ‘Interstellar', gaat over een van de belangrijkste gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog: de evacuatie van Duinkerke, ook gekend als Operatie Dynamo. In mei 1940 staat het conflict tussen de geallieerden en het Derde Rijk van Hitler nog in zijn kinderschoenen. De Britse troepen worden door de Duitsers teruggeslagen tot in Noord-Frankrijk. In Duinkerke, de laatste gevechtspost voor de zee die Frankrijk scheidt van Engeland, zijn 400.000 Britse, Franse en Belgische soldaten omsingeld door de vijand. Hun enige uitweg? De troepen evacueren naar Engeland, terwijl ze vanuit de lucht, vanop zee en op de grond onder vuur genomen worden door het Duitse geschut. Na een heroïsch gevecht van een tiental dagen en grote verliezen (soldaten, vliegtuigen, schepen…) worden meer dan 300.000 mannen gered. Een tactische overwinning voor de Duitsers, maar die maken wel een strategische fout door de gevechten te staken. Dankzij die pauze kunnen de geallieerden de evacuatie van het dorp lanceren, wat door de inwoners als een grote overwinning wordt gezien. "Operatie Dynamo was tegelijk een overwinning en een nederlaag. Het is juist die tegenstelling die het onderwerp zo boeiend maakt", zegt Emma Thomas, producer en partner van Nolan, in het magazine Première.

2. Een ongekend filmproject

De regisseur van ‘Interstellar', die bekendstaat om zijn superproducties, legt met deze epische, unieke oorlogsfilm de lat nog wat hoger. Het merendeel van de film is gedraaid in IMAX: een formaat met de beste beeldkwaliteit en resolutie, geprojecteerd op een speciaal scherm (zoals in Kinepolis). Een indrukwekkend en vooral duur, complex proces (IMAX-camera's zijn zwaar en moeilijk te hanteren) dat vooral gebruikt wordt voor kortfilms of hoogstens voor enkele scènes in langspeelfilms. Nolan verlegt grenzen, door ‘Dunkirk' voor bijna 70% in dit formaat te draaien. "Ik wil dat deze film een virtual reality-ervaring is zonder bril", zegt hij. We raden je dus aan de film in IMAX te gaan zien en je helemaal te laten onderdompelen in het leven van een soldaat aan het front.

3. Een cast van sterren en nobele onbekenden

Christopher Nolan maakte er een punt van niet alleen sterren op de affiche te zetten, maar ook debutanten. Zo zien we naast Tom Hardy (‘Mad Max Fury Road, ‘Inception'), Kenneth Branagh (‘Hamlet', ‘Harry Potter and the Chamber of Secrets') en Cillian Murphy (‘Batman Begins') veelbelovende jonge acteurs zoals Aneurin Banard, Fionn Whitehead en Barry Keoghan, die in Cannes in de spotlights stond met ‘The Killing of a Sacred Deer', naast Colin Farrell. Maar ‘Dunkirk' is ook het acteerdebuut van Harry Styles, lid van de bekende boyband One Direction. Nolan verzekert trouwens dat die dezelfde casting als iedereen moest afleggen en dat hij niet gekozen is om zijn bekendheid. Fans en paparazzi stalkten in elk geval dag en nacht het hotel waar hij tijdens de opnames verbleef…

4. Indrukwekkende opnames

De opnames begonnen in mei 2016 en waren ingeblikt in september vorig jaar. Nolan is niet het soort regisseur dat een nepstrand nabouwt in een of andere Amerikaanse studio. Hij heeft zijn IMAX-camera's vijf weken neergepoot in het zand van het historische strand in Duinkerke, precies op de plek waar Operatie Dynamo plaatsvond. Voor die eerste etappe trommelde hij meer dan 1.500 figuranten op en een indrukwekkend arsenaal authentieke of gereconstrueerde legervoertuigen (de lange lijst staat op Wikipedia).

Daarna werden de gevechten op zee gefilmd in Nederland, ook met een verbluffende vloot bommenwerpers en vintage slagschepen. De opnames werden tot slot afgerond in het Verenigd Koninkrijk (spoorweg-, haven- en luchtscènes) en de States voor een paar studioscènes, zoals die aan boord van een nagebouwde destroyer. Nolan kreeg daarbij advies van Joshua Levine, de auteur van het gelijknamige boek die heel wat getuigenissen van veteranen van Operatie Dynamo verzamelde. Sommigen van hen hielpen Nolan ook om zo waarheidsgetrouw mogelijk te zijn.

5. Eerste lovende kritieken

Vorige donderdag ging ‘Dunkirk' in wereldpremière in Londen. De hele crew stak daarna het Kanaal over om de film afgelopen weekend voor te stellen in… Duinkerke. In België is ‘Dunkirk' vanaf morgen te zien. De persvisie kwam jammer genoeg te laat om er in deze krant nog verslag over uit te brengen, maar de eerste kritieken op internet zijn alvast heel lovend. Op Twitter lezen we dat het een "intens" avontuur is in drie delen (grond, lucht, zee) dat veel weg heeft van een stomme film en "subliem" gefilmd is met de nodige dosis emotie en suspense. Op de website van The Independent beschrijft een journalist de film als een mix van ‘Inception' en ‘The Longest Day'. Christopher Nolan legde de lat zoals altijd torenhoog en het ziet ernaar uit dat hij nog maar eens in zijn opzet geslaagd is: auteursfilm en blockbuster met brio vermengen. Gaat dat zien!

Elli Mastorou