Rekenhof stelt zich grote vragen bij responsabilisering mutualiteiten

door
Belga
Leestijd 2 min.

Het Rekenhof heeft grote vragen bij de responsabilisering van de ziekenfondsen met het oog op het beheersen van de uitgaven in de gezondheidszorg. Het huidige systeem is alvast geen effectief instrument, zo blijkt uit een nieuw rapport. Andere systemen - waarbij ook zorgverstrekkers, sociale partners en regering evenwichtig geresponsabiliseerd worden - lijken het Rekenhof zinvoller. "Op basis van zijn onderzoek is het Rekenhof van oordeel dat niet kan worden aangetoond dat de financiële verantwoordelijkheid van de ziekenfondsen een effectief instrument is om de uitgavenevolutie in de ziekteverzekering te beheersen", zo leest de conclusie van het rapport. De ziekenfondsen kunnen de evolutie van de uitgaven immers slechts beperkt aansturen. Zo valt ruim een derde van de globale begrotingsdoelstelling bijvoorbeeld simpelweg buiten het collectief overleg tussen de mutualiteiten en de zorgverstrekkers. Bovendien beschikken de ziekenfondsen niet over de juiste instrumenten en ontbreekt een richtinggevend financieel en budgettair kader voor ingrepen op lange termijn.

Het Rekenhof trekt ook het bonus/malussysteem in twijfel dat werd opgezet om ziekenfondsen te stimuleren en te bestraffen. Complexe procedures, lange looptijden en onbeperkte boni en reserves maken dat het Rekenhof betwijfelt of "de kosten voor het beheer van het systeem opwegen tegen de baten ervan". De cijferaars van het Rekenhof zijn zich ervan bewust dat er intussen gewerkt wordt aan een systeem van collectieve financiële verantwoordelijkheid, maar over die beleidskeuze spreken ze zich niet uit.

Niettemin hebben ze een reeks opmerkingen klaar. Responsabilisering kan maar effectief en efficiënt zijn als aan een aantal voorwaarden is voldaan, luidt het. Denk aan vooraf duidelijk bepaalde doelstellingen, instrumenten om de uitgavenevolutie effectief aan te sturen, een budgettair meerjarenkader en stimuli en sancties die daadwerkelijk aanzetten om bij te dragen aan het beoogde doel.

Bijkomend probleem is dat de ziekenfondsen op dit moment weinig rechtstreekse impact hebben op een hele reeks uitgaven, zoals bijvoorbeeld die voor de geneesmiddelen. In veel sectoren hebben immers nog andere spelers significante invloed.

"In dat verband rijst de vraag of andere systemen van responsabilisering niet meer aangewezen zijn", besluit het Rekenhof. Concreet oppert het afspraken op lange termijn naar analogie met de geneesmiddelensector, "waarbij alle betrokken actoren - ziekenfondsen, zorgverstrekkers, regering, sociale partners - evenwichtig worden geresponsabiliseerd".

bron: Belga