Salah Abdeslam staat in Franse cel onder permanent videotoezicht

Om te verhinderen dat terreurverdachte Salah Abdeslam zelfmoord pleegt of ontsnapt, staat hij in zijn cel onder permanent videotoezicht. Het is voor het eerst dat het Franse ministerie van Justitie een dergelijke maatregel neemt, en zowel vanuit juridisch als moreel oogpunt worden er vraagtekens bij geplaatst.

Voor de overbrenging van Abdeslam van België naar Frankrijk verklaarde minister van Justitie Jean-Jacques Urvoas al "dat alle beschermende en controlemaatregelen zullen ingezet worden om te vermijden dat er een lege stoel staat op het proces". Het gevangeniswezen is vooral bang dat het tiende lid van het terreurcommando van 13 november in Parijs zelfmoord pleegt. Met Yassin Salhi kent ze een antecedent: de islamist die zijn baas onthoofdde, hing zich eind 2015 op in zijn cel.

Salah Abdeslam werd woensdag opgesloten in dezelfde gevangenis als Salhi, in de buurt van Parijs, waar hij in een speciale cel zit in de isolatievleugel. De zogenaamde "cellen voor noodbescherming" of CPU's zijn voorbehouden voor suicidale gevangenen. Abdeslams cel is 9 m2 klein, bevat onder meer een bed met lakens die niet kunnen verscheurd worden, maar vooral ook twee camera's die al zijn bewegingen volgen.

Eén probleem: het besluit dat videotoezicht toelaat in de CPU's bepaalt dat de maatregel enkel mag genomen worden bij gevangenen die "op elk ogenblik zelfmoord zouden kunnen plegen of die een ernstige crisis doormaken". Het toezicht is "beperkt tot maximaal 24 opeenvolgende uren".

"Er is geen wettelijk kader voor toezicht de klok rond", zegt het Internationaal Observatorium voor het Gevangeniswezen (OIP). "We bevinden ons in een juridisch vacuüm", beaamt een bron binnen het gevangeniswezen. Volgens diezelfde bron zou wel al een procedure gestart zijn om de situatie snel recht te trekken.

Het ministerie van Justitie bevestigt dat het al een ontwerpbesluit heeft voorgelegd aan de CNIL (Nationale Commissie voor Informatietechnologie en Vrijheden) over het videotoezicht in de gevangenis. Midden mei maakt die haar advies over, zegt het ministerie.

"We hebben een belangrijke verantwoordelijkheid met Salah Abdeslam. Tegenover hem, want hij heeft recht op waardigheid. Maar ook tegenover de samenleving, de slachtoffers, zodat hij rekenschap moet afleggen bij justitie", zegt justitieminister Urvoas, die stelt dat het videotoezicht niet verboden is.

Het OIP merkt niettemin op dat het Europees Comité voor de Preventie van Foltering (CPT) "heeft geëist om dergelijke methodes te verbieden, zodat gevangenen een minimum aan intimiteit behouden". Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens zou de toezichtsmaatregelen zelfs "contraproductief" vinden. Het OIP zegt dat "dergelijke detentievoorwaarden, die moeilijk te verdragen zijn, Abdeslam psychologisch verzwakken en het risico om over te gaan tot handelen vergroten".

Bron: Belga