Sterkste zeezoogdier staat machteloos tegenover een vislijn

Sommige dieren lijken oersterk te zijn. Mannelijke gorilla's paraderen met hun gespierde lichamen, terwijl olifanten in staat zijn om met hun brute kracht bomen te ontwortelen. Maar de sterkste dieren ter wereld leven verrassend genoeg in de oceaan.

In een nieuwe studie werd naar de sterkste walvis ter wereld gezocht. Het meest verrassende is dat ondanks hun enorme macht, de meeste walvissen zich niet kunnen loswrikken uit netten waardoor ze letterlijk machteloos zijn met alle gevolgen van dien.

De studie onder leiding van Logan Arthur werd gepubliceerd in het tijdschrift Marine Mammal Science. Het team onderzocht welke walvisachtige, de groep waarin walvissen en dolfijnen zitten, de sterkste is.

In termen van absolute kracht die de dieren kunnen genereren bleek dat de blauwe vinvis met voorsprong het sterkste dier is ter wereld, maar ondanks al hun kracht kunnen ze niet uit vislijnen en netten breken. Een blauwe vinvis zou zelfs moeite hebben om een enkele streng visnet te breken, ontdekten de wetenschappers.

"Ik ben gefascineerd door de enorme omvang van de walvisachtigen," zei Logan aan BBC Earth. "Als zoogdieren, hebben walvisachtigen dezelfde systemen in hun lichaam als wij, maar het zijn enorme dieren die in een compleet andere leefwereld gedijen dan mensen. Ik wilde weten hoe ze in staat waren dat te doen."

De blauwe vinvis die in de studie gemeten werd, had een geschatte massa van 70.800 kg. Hij kon een maximale kracht genereren van 60 kN. Aangezien de blauwe vinvis twee keer dit gewicht kan halen, zijn er vast anderen die nog sterker zullen zijn.

"Blauwe vinvissen zijn in staat om grote krachten te genereren. Zelfs de grootste die we berekend hebben voor elke bestaande walvisachtige." Relatief gezien zijn er een aantal kleinere walvisachtigen die sterker zijn. "In vergelijking met kleinere walvisachtigen, produceren blauwe vinvissen minder kracht in verhouding tot hun lichaamsgrootte."

Toen de wetenschappers daarmee rekening hielden, bleek dat grote walvissen zwakker zijn dan dolfijnen. Zelfs ten opzichte van een aantal landzoogdieren zijn grote walvissen niet zo sterk.

Een olifant bijvoorbeeld, het grootste landzoogdier, met een totale massa van 2500 kg produceerde een kracht van 27 kN. "Een dwergvinvis met een soortgelijke massa, weet maar een kracht van slechts 6.4 kN te produceren," zei Logan.

"Een buffel van 500 kg produceert een kracht van 12 kN. Het verschil in kracht tussen zeezoogdieren en landdieren illustreert een fundamenteel verschil in de selectieve druk waaraan deze dieren worden blootgesteld."

Landdieren hebben hun skelet en spieren nodig om zich staande te kunnen houden tegen de kracht van de zwaartekracht, terwijl zeezoogdieren ondersteund worden door de opwaartse kracht van het water. Ondanks hun omvang en kracht, zijn walvissen volstrekt hulpeloos wanneer ze geconfronteerd worden met drijvende vislijnen omdat de breeksterkte van een vislijn vaak een stuk hoger is dan de kracht die de verschillende walvisachtigen kunnen produceren.