Welshe stad op zoek naar nabestaanden van vluchtelingen

door
Hans
Leestijd 3 min.

Meer dan 250.000 Belgen vluchtten tijdens de Eerste Wereldoorlog het Kanaal over. Een 56-tal kwam terecht in het Welshe kuststadje Porthcawl. Het lokale museum is op zoek naar hun nabestaanden.

Op 9 oktober 1914 kwamen 29 Belgische vluchtelingen met de trein aan in Porthcawl. Enkele dagen later kwamen er nog 27 bij. Naar aanleiding van de honderdste verjaardag van hun aankomst is het Porthcawl Museum op zoek naar hun nabestaanden.

«Enkele duizenden Belgen arriveerden in Wales na de inval van de Duitsers, 56 van hen werden in Porthcawl gelogeerd», zegt David Swidenbank, vicevoorzitter van het Porthcawl Museum. «Twee maanden lang verbleven ze in The Rest (foto rechtsboven), een soort home, maar toen het Rode Kruis er een hulpziekenhuis en revalidatiecentrum voor gewonde soldaten van maakte, werden ze bij families thuis opgevangen.»

De meesten waren vrij jonge mannen die van alle markten thuis waren, later kwamen er families in het stadje wonen. Veel details heeft het museum echter niet. De namenlijst die ze hebben is onvolledig, getuigenissen zijn er niet en er zijn amper overblijfselen uit die tijd.

«We hebben alleen een gedeeltelijk register van The Rest (foto). Jammer genoeg zijn we de Belgen een beetje uit het oog verloren toen ze door de inwoners in huis werden genomen», aldus Swidenbank. Op de lijst staan bijvoorbeeld George Segers, een 19-jarige boekbinder uit Lokeren, en Alfons De Cock, een 35-jarige borstelmaker uit Brugge.

Vlaamse column

«De vluchtelingen kwamen niet allemaal uit dezelfde stad. Er waren erbij uit Gent, Brugge, Antwerpen, Mechelen. De meesten kwamen uit Vlaanderen.» Velen bleven de hele oorlog lang in Porthcawl, maar het museum heeft ook weet van twee mannen die in januari 1915 terugkeerden naar huis.

Eén vluchteling ging bij het ziekenhuis werken omwille van zijn talenkennis. «Dat blijkt een zekere Peter Sprengael te zijn, een mecanicien uit Gent.» Een Madame Woaters, die met haar zus in het dorp verbleef, beviel tijdens de oorlog in Porthcawl. Ook kwam ene Louis de Lacet, die voordien in Congo had gewoond, er te overlijden in 1916.

De Belgische vluchtelingen waren goed geïntegreerd in Porthcawl, weet Swidenbank. «Tijdens de oorlog werd de All Saints Church gebouwd, en daar hebben ze veel fijn houtwerk gemaakt voor het koor. In het museum hebben we trouwens een nachtkastje staan dat door een van hen werd gemaakt, en dat hij cadeau gaf aan een dame die hier in een winkel werkte. Of er liefde in het spel was, weten we niet.»

Dat de Belgen door de Porthcawlers werden geaccepteerd, blijkt ook uit de Nederlandstalige column die de lokale krant Porthcawl News elke week publiceerde. «Tegen het einde van de oorlog was er, in Groot-Brittannië in het algemeen, wel wat protest tegen de aanwezigheid van de Belgen», vertelt Swidenbank. «‘Waarom vecht mijn zoon daar terwijl jij hier bent?', weet je wel. Maar de mensen hier haalden geld voor hen op, en ze hadden sympathie voor zij die te lijden hadden gehad onder de Duitse bezetter.»

Of de Welshmen en de Belgen na de oorlog contact hielden, weet de museumbestuurder niet. Of er veel vriendschappen werden gesmeed evenmin. «We vermoeden van wel. Het zou leuk zijn mochten we een huwelijk terugvinden», lacht hij.

edl

Het Porthcawl Museum herdenkt de komst van de Belgische vluchtelingen vanaf morgen tot en met 11 oktober met een ‘Belgium Week'. Wie informatie of vragen heeft kan mailen met David Swidenbank via swidenbank@btopenworld.com. De (gedeeltelijke) lijst met vluchtelingen:

Leon Boqaera, 39, metselaar, St Michiels

Julius Mees, 18, kruier, Gent

George Segers, 17, boekbinder, Lokeren

Oscar Allonsens, 21, slager, Gent

Peter Sprengael, 25, mecanicien, Gent

Frederick Claeys, 38, arbeider, Marendre?

Emile Martein, 19, boekbinder, Gent

Charles Martein, 23, boekbinder, Gent

Maurice De La Concorde, 18, boekbinder, Gent

Raymond De Pauw, 16, boekbinder, Gent

Henri Van Nieuwenhuyze, 25, arbeider, St Andre?

Gustave Van Nieuwenhuyze, 21, arbeider, St Andre?

Alfons DeCock, 35, bezemmaker, Brugge

Henri DeCock, 17, bezemmaker, St Andre?

Maurice Maenhoud, 19, kastenmaker, Kalken?

Charles Van Vaerenbergh, 17, drukker, St Andre?

Oscar Bracke, 26, schilder, Marialierde?

Adolf Van Bockstaele?, 34, smid, Ledeberg

Oscar De Vuyst, 16, juweliersassistent, Gentbrugge

Norbert Pauen, 28, juweliersassistent, Ledeberg

Emile Dewinter, 27, boer, Hulshout

Joris Dewinter, 16, wagenmaker, Hulshout

Jaspard Denoyer, 37, kleermaker, Brugge

Julian Denoyer, leeftijd en job niet bekend, Brugge

Joseph Dossche, 17, monteur, Brugge

Lions De Bruycker, 35, gieter, Brugge

Theofiel De Meyer, 31, postbode, Brugge

De spelling van de namen en gemeenten is niet altijd even duidelijk. Vermoedelijk wist de persoon die hun gegevens noteerde niet altijd hoe hij een Belgische naam moest neerschrijven. Zo verwijst St Andre vermoedelijk naar de Brugse deelgemeente Sint-Andries.

porthcawlandthegreatwar.com