De wetenschap achter het bijgeloof: het onverwachte verband tussen bijgeloof en succes

door
Roald
Leestijd 5 min.

Er is een verschil tussen de gemiddelde mens die wel eens "hout vasthoudt" en een echte bijgelovige mens. Voor bijgelovige mensen is "hout vasthouden" een grap. De gemiddelde man die wel eens hout vasthoudt, weet immers niet wat het betekent om zonder enige vorm van bewijs een aantal belachelijke regels te volgen. Hij weet niet wat het betekent om te geloven in iets dat buiten zijn controle ligt en dat het van invloed is op zijn hele leven. Hij weet niet wat het betekent om te geloven in magie.

Hij hoeft tijdens zijn leven niet te geloven in iets dat groter is dan hijzelf, iets wat leeft buiten zijn controle om. Of ze nu zijn afgeleid van een familietraditie of op zichzelf ontstaan, bijgelovige mensen volgen hun geloof zoals veel mensen hun religie volgen: blindelings en met het volste vertrouwen.

Misschien heeft jouw Italiaanse moeder je geleerd dat je je voeten nooit mag aanraken met een bezem want dat je dan nooit zult trouwen. Of misschien was het jouw feng-shui tante die je geleerd heeft dat je bed nooit naar de deur mag staan want dat is de manier waarop doodskisten in de kerk worden geplaatst. Of vertelde je bijgelovige grootvader dat je nooit binnen mag fluiten omdat dan je letterlijk kan fluiten naar je geld.

Ook topatleten zijn vaak bijgelovig. Zo zijn er voetballers die zweren bij het dragen van dezelfde onderbroek tijdens elke wedstrijd, want zonder die onderbroek kunnen ze niet presteren. De beroemde scène uit The Wolf of Wall Street waar Matthew McConaughey op zijn borst slaat, is eigenlijk afgeleid van een bijgelovig ritueel dat de acteur doet als hij aan een scène begint. Ze hebben daar zijn bijgeloof dus omgedraaid in een hilarische karaktergril.

 

 

Volgens een studie die werd gepubliceerd in het Journal Of The Association For Psychological Science is er bewezen dat bijgelovig zijn je succesvoller maakt. Bijgeloof verbetert je prestaties in stressvolle en chaotische situaties. Tijdens het experiment overhandigden onderzoekers golfballen aan 28 studenten en ze moesten allemaal 10 putts maken (de bal dus in het gaatje slaan). De onderzoekers vertelden voor de studenten moesten slaan dat ze met een geluksbal speelden of met een doodgewone gebruikte bal. Zoals voorspeld, scoorden de studenten die een "Lucky" ball kregen meer dan de studenten die het zonder bijgeloof moesten doen.

Hoewel we niet kunnen bewijzen dat bijgeloof werkt en geluk echt is, is het bewezen dat er een verband is tussen de prestaties en de psychologische mechanismen van iemand die bijgelovig is. Het komt erop neer dat mensen die denken dat ze geluk hebben door iets raars te doen, dat geluk ook echt zelf creëren.

Dus, waarom zijn bijgelovige mensen succesvoller?

Ze werken harder dan jij

Geluk is wispelturig en moet ondersteund worden met werk. De bijgelovige gelooft niet dat het geluk al het werk voor hen zal doen, maar ze geloven dat ze zelf hard moeten werken om ervoor te zorgen dat je geluk hebt. Het is het idee van gokken... je kan alleen maar geluk hebben als er ook vaardigheid en oefening bij komen.

Volgens Don Suacier van Kansas State University geloven mensen in bijgeloof om wat voorspelling en controle in hun wereld te herstellen. Het zijn zij die vastbesloten zijn om zin en richting te geven aan hun leven, die meestal bijgelovig worden en dus ook harde werkers worden.

Bijgelovige mensen geloven dat een beetje geluk slechts een beginpunt is en dat het niet alles voor hen zal doen. Het zet hen op pad en ze zullen ervoor zorgen dat dat geluk doorwerkt voor hen, maar dat is meer hun eigen verdienste.

Ze hebben geleerd om het ergste te verwachten

Omdat ze bijgelovig zijn, willen ze niets aan het toeval overlaten. De bijgelovige kan geloven in onbewezen bevoegdheden van karma en het universum, maar dat betekent niet dat ze het universum zullen laten nemen wat het wil. Vanwege hun obsessieve neigingen zijn ze altijd voorbereid. Volgens een artikel van Reuters "Small Business Finds Comfort In Superstition" leidt bijgeloof ertoe dat mensen leren rekening houden met kleine details en hebben ze altijd een plan B klaar.

In een poging om ervoor te zorgen dat hun bijgeloof uitkomt (of net niet), doen ze onbewust alles wat in hun macht ligt om dat bijgeloof te doen uitkomen.

Ze weten dat ze hun buikgevoel moeten vertrouwen

Jouw buikgevoel is een van de meest betrouwbare instrumenten die je hebt, maar veel mensen weigeren ernaar te luisteren. Bijgelovige mensen geloven in hun buikgevoel op dezelfde manier als zeilers geloven in de veranderende getijden. Volgens Jane Risen en David Nussbaum van "Sense and Superstition", wordt het geloof van mensen vaak beïnvloed door lichamelijke gevoelens en bewegingen.

Op dezelfde manier als dat mensen het eens zijn als ze andere mensen zien ja-knikken, is de bijgelovige zich openlijk bewust van al wat er om hem heen gebeurt. Ze houden rekening met de vluchtige gedachten en gevoelens die ze hebben. Ze zijn afgestemd op het ritme van hun bloed, de diepste verlangens van hun hart en alle andere krachten van buiten af die hen proberen af te halen van hun doel.

Ze geloven in de magie

Magie is alleen voor kinderen op dezelfde manier dat liefde alleen voor volwassenen is. Er is echter geen vaste periode waarna mensen moeten ophouden met het geloven in magie. In "Do You Believe In Magic", een artikel in The New York Times, verklaart Benedictus Carey dat het geloof in magie mensen helpt tijdens hun leven. Ze putten er extra moed uit en vinden een reden om door te blijven gaan ook al kennen ze tegenslagen.

Het gevoel van betovering dat je kent vanuit je kindertijd blijft een ontroerende kwaliteit als je het niet verloren bent. Degene die in een soort van magie geloven hebben nog de mogelijkheid om verder te kijken dan het gewone en kunnen iets goeds maken van wat ze verloren zijn tijdens hun leven. Want magie is niet het geloof in het onwerkelijke, maar het vertrouwen in de dingen die je niet kunt zien.