‘Dries': Een blik in de geest van bescheiden modegenie Dries Van Noten

Je hebt al meer dan dertig documentaires gemaakt, vooral over fotografen. De link tussen fotografie en mode ligt voor de hand. Ben je zo op het idee gekomen om ook eens een film te maken over een designer?

Reiner Holzemer: "Over het algemeen kan je zeggen dat ik geïnteresseerd ben in creatieve mensen en in hun manier van werken. Daar horen modeontwerpers natuurlijk ook bij. Ik heb Dries leren kennen toen ik een documentaire maakte over Jürgen Teller, een van de meest invloedrijke modefotografen van onze tijd. In 2010 maakte hij voor de Amerikaanse Vogue foto's van een nieuwe collectie van Dries Van Noten. Ik was meteen gecharmeerd door Dries en de eenvoud die hij uitstraalt. Op dat moment was mijn nieuwsgierigheid geprikkeld. Ik wou meer weten over die minzame man."

Stelde hij bepaalde voorwaarden toen hij eenmaal instemde met de film, of mocht je je gang gaan?

"Hij was het eens met mijn algemene concept. Ik mocht volgen in zijn dagelijkse werk, tegelijk een overzicht geven van zijn vroegere collecties en ook een deel van zijn privéleven tonen. Soms wou hij het liever niet over een specifiek onderwerp uit zijn verleden hebben omdat hij het te privé of moeilijk vond. Aanvankelijk was ik dan wel ontgoocheld en had ik het gevoel dat ik een belangrijk element zou missen. Als regisseur heb je altijd veel ideeën over wat je allemaal moet vertellen over de persoon die je portretteert. Je wil het hebben over zijn ideeën en privéleven en verleden en werk. Uiteindelijk besef je echter dat je onmogelijk alles in een film van anderhalf uur kunt proppen. Ik denk ook niet dat er iets wezenlijks ontbreekt in deze film. Je hoeft niet alles te weten over een persoon om hem te begrijpen. Volgens mij kan je niet dichter bij Dries kunt geraken met een camera. Hij is een heel discrete persoon en dat moet je aanvaarden. Je moet respect opbrengen voor de privacy van je gesprekspartner."

‘Dries' is een heel ingetogen film, net zoals zijn onderwerp. Heb je nooit gedacht "Als ik iemand anders had gekozen, zou ik veel meer kleur en energie in mijn film hebben?"

"Integendeel, dat was precies de reden waarom ik heel graag een documentaire wou maken over Dries Van Noten. Hij is niet de flamboyante of excentrieke designer die je zou verwachten. Hij stopt al zijn energie en ideeën in zijn creaties. Daar drukt hij zich uit. Het wordt helemaal verbluffend als je beseft dat hij elk jaar opnieuw 5.000 afzonderlijke ontwerpen bedenkt. Dan vind ik het niet meer dan logisch dat hij zich aan het eind van de dag liefst terugtrekt in een normaal en rustig privéleven. Hij heeft het nodig om zich te ontspannen. Anders houdt hij het niet vol, want hij neemt nauwelijks vakantie. Dries is zeker geen saaie man. Hij neemt zijn werk heel ernstig maar hij is bijzonder aangenaam gezelschap. Ik merk ook aan de reacties op de film dat iedereen verliefd op hem wordt."

In veel van je films wijs je op het verband tussen het werk dat kunstenaars maken en de tijd waarin ze leven. Wat vertellen de creaties van Dries Van Noten over onze tijd?

"Dries toont hoe je duurzaam kunt ondernemen. Hij geeft om zijn medewerkers, om de materialen die hij gebruikt, om de arbeiders in India op wie hij een beroep doet. Dat is uitzonderlijk vandaag. In onze economie draait alles om geld en groei. Dries staat voor het tegenovergestelde. Hij is tevreden met het werk dat hij heeft en het geld dat hij verdient. Veel modebedrijven en designers produceren acht collecties per jaar, Dries houdt het bij vier. Hij vindt de kwaliteit van zijn werk te belangrijk. Hij neemt zijn verantwoordelijkheid op als ontwerper, als werkgever en als ondernemer, en daar heb ik bijzonder veel bewondering voor."

Heeft deze film je visie op mode veranderd?

"Dat zou best kunnen. Mode is een kunstvorm als alle andere. Daarom staat hij ook niet los van de wereld waarin we leven. Ook wat dat betreft, is Dries een buitenbeentje. Hij hecht veel belang aan de natuur. Hij houdt bijvoorbeeld veel van zijn tuin. Het is ook een gigantisch landgoed, natuurlijk. (lacht) Ik vroeg hem op een bepaald moment wat schoonheid was voor hem. Ik dacht dat hij over een stijl of een bepaalde stof zou beginnen, maar hij antwoordde: ‘Het uitzicht op een tuin in het eerste zonlicht van de ochtend.' Dat zegt alles over hoe deze man denkt en wat hij wil bereiken."

Ruben Nollet