Federaal Kenniscentrum KCE adviseert PPV23-vaccin tegen pneumokokken voor ouderen
Het KCE (Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg) en de Universiteit Antwerpen concluderen dat een vaccinatie met PPV23 (Pneumovax 23®) van de personen van 75 tot 84 jaar de meest kosteneffectieve strategie is in de strijd tegen de pneumokokbacterie. De pneumokokbacterie kan bij zuigelingen en ouderen zorgen voor long- en hersenvliesontstekingen en bloedvergiftigingen. Ze veroorzaakt het overlijden van meer dan 20 procent van de ernstig zieke patiënten. Bij de ouderen was ze in 2015 verantwoordelijk voor ongeveer 5.800 hospitalisaties en 430 sterfgevallen.
In ons land zijn voor ouderen twee vaccins tegen pneumokokken beschikbaar: PPV23 ( Pneumovax 23®), dat sinds de jaren 1980 bestaat en dat beschermt tegen 23 soorten (serotypes) en dat 31,93 euro kost; en het meer recente PCV13 (Prévenar 13®), dat 13 serotypes dekt en 74,55 euro kost.
In 2014 adviseerde de Hoge Gezondheidsraad om PCV13 te gebruiken en vervolgens, na 8 weken interval, PPV23, bij iedereen ouder dan 65 jaar en bij personen met een hoog risico op ziekte. Maar geen van beide vaccins wordt in België terugbetaald, en in tegenstelling tot bij de zuigelingen (voor wie het vaccin gratis is), had de pneumokokkenvaccinatie bij de senioren nooit veel succes.
De onderzoekers komen nu tot de conclusie dat PPV23 en PCV13 allebei het aantal gevallen van pneumokokkenziekte en overlijdens kunnen verminderen bij personen tussen 50 en 84 jaar, maar dat niet zeker kan worden bepaald welk vaccin meer impact heeft dan het andere door verschillende mogelijke evoluties van de epidemiologie en de wetenschappelijke gegevens over de werkzaamheid van de vaccins. Bovendien heeft geen van beide vaccins zijn doeltreffendheid aangetoond bij 85-plussers. De keuze om al dan niet te vaccineren moet voor deze leeftijdsgroep daarom geval per geval worden bekeken, vinden de onderzoekers.
Doordat de Belgische zuigelingen enkele jaren met PCV13 werden gevaccineerd, komen de serotypes waartegen dit vaccin beschermt, steeds minder voor bij de oudere bevolking en vermindert de impact van het vaccin steeds meer. Anderzijds veroorzaken de 11 bijkomende serotypes, waartegen enkel PPV23 beschermt, vandaag meer dan 40 procent van de meest ernstige pneumokokkenziekten.
Dit was de reden waarom de Hoge Gezondheidsraad in 2014 had aanbevolen om een vaccinatie met PCV13 te laten volgen door één met PPV23, om zo de mensen ook te beschermen tegen de serotypes die niet worden gedekt door PCV13. Maar dat leidde tot een zeer dure gecombineerde vaccinatie die "alleen maar" enkele extra hospitalisaties en overlijdens kan voorkomen, tegen een kost van meer dan 500.000 euro per (gewonnen) gezond levensjaar. Dat maakt ze dus veel duurder dan enkel een vaccinatie met PPV23. Vandaar dat het Federaal Kenniscentrum KCE uiteindelijk adviseert om het PPV23-vaccin te verkiezen in de strijd tegen de pneumokokkenbacterie voor mensen tussen 75 en 84 jaar.
bron: Belga