Notarispraat: wat je moet weten over scheiden
Twee vormen van echtscheiding
In ons land kennen we twee vormen van echtscheiding: de echtscheiding op grond van onherstelbare ontwrichting (EOO) en de echtscheiding op grond van onderlinge toestemming (EOT).
Men spreekt van ‘onherstelbare ontwrichting' van het huwelijk indien het samenleven tussen twee echtgenoten rederlijkwijze onmogelijk is geworden. Dit kan zijn door overspel, mishandeling, gewelddaden, grove belediging…
Op grond van onderlinge toestemming
In geval van EOT is er onderlinge toestemming over de echtscheiding. De echtgenoten moeten over een paar familiale en materiële zaken een voorafgaandelijke overeenkomst opstellen (de zogenaamde regelingsakte), die aan de rechtbank wordt voorgelegd. De regelingsakte opgesteld door een notaris heeft een reeks voordelen. In een notariële regelingsakte kunnen echtgenoten bijvoorbeeld bepalen wat er met hun erfrechtelijke aanspraken gebeurt indien één van hen tijdens de procedure overlijdt. Vaak is het immers niet de bedoeling dat (ex-)partners in dit stadium nog van elkaar erven. Bovendien is de notariële akte een authentieke akte, die ook een ‘uitvoerbare titel' is. Dit betekent dat partijen elkaars afspraken kunnen afdwingen, zonder een beroep te doen op de rechtbank.
Snellere procedure bij EOT
Vroeger verschenen de partijen in principe tweemaal voor de rechter: eenmaal binnen de maand na het neerleggen van het verzoekschrift én een tweede maal binnen de vier maanden na de eerste verschijning. Leefden de echtgenoten reeds zes maanden feitelijk gescheiden, dan was één verschijning voldoende.
Vandaag verloopt de procedure sneller. De partijen moeten slechts éénmaal voor de rechter verschijnen. Dit zorgt ervoor dat de echtscheiding zowel sneller als goedkoper is. De procedure kan zelfs volledig schriftelijk gebeuren, indien de echtgenoten reeds zes maanden apart leven. De uitspraak volgt dan heel snel op het verzoekschrift tot echtscheiding. In de meeste gevallen is dit een positieve zaak, maar wat als een echtscheiding ‘te snel' is uitgesproken en de partijen zich toch weer verzoenen.
Hoger beroep binnen de maand
Door de uitspraak (het vonnis) is het huwelijk ontbonden. Nochtans is de echtscheiding daarmee nog niet ‘definitief'. Partijen kunnen vandaag binnen de maand na een uitspraak of vonnis nog hoger beroep instellen als ze zich verzoenen. Het is pas wanneer die termijn verstreken is, dat de beslissing écht definitief is.
Wat je moet weten over scheiden: we praten erover met journaliste Ann-Marie Cordia en notaris Liesbeth Muller in onze talkshow Notarispraat: