Monumentenzorg zet Antwerps erfgoed blijvend op de kaart

door
Joris
Leestijd 2 min.

Zondag 13 september was het Open Monumentendag. In Antwerpen kon je onder andere naar de Kielparktoren. “De meeste Antwerpenaars kennen de torens als sociale woningen, maar weinig mensen weten dat het om architecturale pareltjes van de architect Smolderen gaat," zegt Stephanie D'Hulst, consulent bij de dienst Monumentenzorg. Woonhaven start in het voorjaar van 2016 met de renovatie van de drie sociale woonblokken zodat ze beantwoorden aan de moderne woonnormen.

“Wanneer een particulier of organisatie een gebouw wil renoveren, dan wordt er een bouwaanvraag ingediend,” zegt Stephanie. “Als het een gebouw is met erfgoedwaarde, dan geven wij advies. De dienst Monumentenzorg gaat ter plaatse en onderzoekt de stedenbouwkundige, architecturale, (bouw)historische en esthetische waarde. Dat betekent dat we kijken wie de architect was en in welke periode het werd gebouwd, of er vernieuwend materiaal werd gebruikt en of het een vooruitstrevend ontwerp was. Ook het gebruik van ornamenten, het buitenschrijnwerk en de locatie spelen een belangrijke rol om de erfgoedwaarde te bepalen. Op basis daarvan geven we advies over het renovatiedossier. Dat is altijd een evenwichtsoefening. We willen niet dat het de ontwikkeling van een project afremt, maar het gebouw moet toch zoveel mogelijk zijn erfgoedwaarde behouden én een herbestemming kunnen krijgen. Stel dat we geen zorg zouden dragen voor onze monumenten, dan wissen we langzaam alle sporen van ons erfgoed uit.”

"De woontorens zijn een vooruitstrevend voorbeeld van de naoorlogse architectuur"

“Ook voor de Kielparktorens gaven we advies,” vertelt Stephanie.  “Daar beheert Woonhaven een zeventigtal sociale woningen per toren. De appartementen voldoen niet meer aan de huidige woonnormen en comforteisen en moeten daarom worden gerenoveerd. De zoektocht naar een geschikte architect die de renovatie wil uitvoeren, verloopt via een wedstrijd. De winnaar zal het oorspronkelijke ontwerp van de architect Jos Smolderen zoveel mogelijk moeten respecteren. De woontorens zijn namelijk een vooruitstrevend voorbeeld van de naoorlogse architectuur. De architect die het meeste rekening hield met de erfgoedwaarde, haalde het. Maar ook hier was het een evenwichtsoefening. Zo moet het ontwerp van de appartementen voldoen aan de hedendaagse woonnormen.”

"Je voelt je er in een wereldstad"

“Heel wat mensen namen de tijd om op zondag 13 september de Kielparktoren te bezoeken,” zegt Stephanie. “De monumentale trappenhal, de bijzondere lichtinval van de appartementen en de crèmekleurige betonpanelen zijn uniek. Als kers op de taart konden ze ook het dakpaviljoen bezoeken, waar je een prachtig uitzicht hebt over de stad. Hier voel je je in een wereldstad.”