Blauwe maan kleurt vanavond de hemel

door
Kevin
Leestijd 2 min.

Liefhebbers van zeldzame astronomische verschijnselen kunnen vanavond hun hartje ophalen. De blauwe maan verschijnt dan immers aan het hemelgewelf. Maar ook wie zich niet in astronomie interesseert, heeft de Engelse term misschien al wel eens horen vallen. 'Once in a blue moon' is een uitdrukking voor iets dat slechts zelden voorvalt, maar een Blue Moon is ook een smakelijke cocktail met gin en blue curaçao. In de populaire film Grease is het gelijknamige lied te horen en ook artiesten als Frank Sinatra en Elvis Presley hebben zich gewaagd aan een cover van het nummer.  Rode Duivel Vincent Kompany kent Blue Moon ongetwijfeld ook, aangezien het lied behoorlijk populair is bij de fans van Manchester City.

Het verschijnsel

Wat vast staat is dat vanavond de blauwe maan te zien is. De maan verandert echter niet van kleur, de term verwijst immers naar de zeldzame gebeurtenis van twee volle manen in één kalendermaand. Omdat een maancyclus ongeveer 29,5 dagen in beslag neemt terwijl een maand gemiddeld genomen 30,5 dagen telt, komt het om de twee 2 à 3 jaar voor dat een jaar dertien maancyclussen bevat. De volgende blauwe maan valt op 31 januari 2018. In maart 2018 is er dan weer sprake van een blauwe maan, aangezien er in februari geen volle maan zal zijn.

Wat heeft dit te maken met de kleur blauw?

Een roodachtige maan komt regelmatig voor, bij een maansverduistering wanneer het zonlicht eerst door de atmosfeer van de aarde gaat voordat het de maan bereikt. Een blauwachtige maan is echter veel zeldzamer. Volgens NASA zorgt de aanwezigheid van rook- of stofdeeltjes ervoor dat de maan een blauwachtige schijn krijgt. Zo werd er een blauwachtige maan gemeld na de uitbarsting van de Krakatoa in 1883, maar ook na zware bosbranden in Zweden (in 1950) en Canada (in 1951). De kleine deeltjes reflecteren de rode kleur van het zonnespectrum, waardoor de maan een blauwe, of soms zelfs groene schijn, krijgt.

De blauwachtige maan heeft dus niet veel te maken met de blauwe maan. De exacte oorsprong van de term is onduidelijk, maar een mogelijk verklaring is te vinden in het Oudengelse term 'belewe moon', ofwel de 'valse maan'. Dat was de benaming voor de tweede maan. Het is mogelijk dat 'belewe' na verloop van tijd verbasterd is naar 'blue.'

Bijgeloof

Er heerst heel wat bijgeloof rond de volle maan. Denk bijvoorbeeld maar aan kinderen die onrustiger zouden zijn of weerwolven die veranderen bij volle maan. Bij de tweede volle maan op een maand is superstitie dan ook niet ver weg. Zo zou een wens die onder een blauwe maan gemaakt wordt echt uitkomen.

Dat is natuurlijk bijgeloof, tenzij je wenst voor één van de fantastische dvd's of blu-rays die we weggeven op onze wedstrijdpagina naar aanleiding van de blauwe maan!